راوی کنڈے ترنجن اٹیرن والی دے ناں ۔۔۔ سبین علی
راوی کنڈھے دے ترنجن وچ اٹیرن والی دے نام ۔
سبین علی
امرتا اوہ دلیر، ذہین سچجی تے سلکھی سوانی سی جنہیے ویلے دی گھات نوں رڑک دتا۔ بھانویں اوہ رڑکا لاندیاں اوہدے ہتھاں اچ چھالے وی پئے جگ راتے وی ملے من نے پریم دا روگ وی کھٹیا دل دی اُچی ممٹی تے اڈیاں چُک کے دیوا بالدیاں اوہدے پباں وچ کنڈے وی چبھے ،طعنے مینے جگ ہنسائیاں ملیاں تے ویلے نے اوہنوں نوازیا وی بڑا۔
امروز نے امرتا نوں کہیا کہ ساڈے وسیب دے مرد نے عورت نال سونا سکھیا اے جاگنا نئیں سکھیا
جے اوہ عورت ذات نال جاگنا سکھدا تے خورے انسان دی نسل ہی بدل جاندی۔ میں کہندی آں کوئی وکھری پرجاتی ہوندی فیر۔ ایہہ سماج نہ ہوندا۔
گھر دی رنجش، سوہریاں دے اکاہ تے ستاہ ،پریتم نال ناچاقی دا دکھ تے لوکاں دیاں گلاں دی وِس اک پاسے ،سن سنتالیس وچ اوہنے
مرد سماج دا بدترین چہرہ اجاڑے دے ویلے ویکھیا سی۔ پنجاب دا ننگا پنڈا نیلو نیل سی۔ سوانیاں دیاں لاشاں کھوئیاں وچ تیریاں ویکھیان۔ کرپاناں تے جمے لہو، تے کٹیاں چھاتیاں ترشولاں تے ٹنگیاں مرد کی جنسی ہوس تے جنگ دی جبلت دی اوہ نشانی وخا گئیاں کہ اوس ویلے دے مرداں دے بجائے امرتا نوں وارث شاہ نوں واج مارنی پئی۔
اک روئی سی دھی پنجاب دی، تُوں لکھ لکھ مارے بین
اج لکھاں دھیاں روندیاں، تینوں وارث شاہ نوں کہن
اُٹھ درد منداں دیا دردیا، اُٹھ ویکھ اپنا پنجاب
اج بیلے لاشاں وچھیاں تے لہو دی بھری چناب
کسے نے پنجاں پانیاں وچ دتا اے زہر ملا
تے اونہاں پانیاں دھرت نوں دتا زہر پلا
امرتا جہیڑی مرد تے زنانی دا رشتہ پریت دا ویکھنا چاہندی سی جیوندے جاگدے ایک دوجے دی بانہہ بنے دو جئیاں دے پیار دا تعلق ویکھنا چاہندی سی۔ اوہنے ویکھیا کہ ہن مرد لئی عورت ہونٹ اے جسم اے چھاتی اے بھانویں ترشول تے ٹنگی ہووے، بھانویں ٹھنڈا گوشت ہووے تے بھانویں کوری ہانڈی۔ جیہدا وصف تے چولہے تے چڑھنا سی پر اوہنوں سرمایہ دار مرد نے کالک مل کے نظر وٹو بنا کے گھر دے بوہے باہر مودھا مار چھڈیا۔ اوہ وارث شاہ دے سوا ہور کیہنوں آکھدی جہڑا سوانی نوں روح تے بدن نال سجیا حسین انسان سمجھے۔
اج سبھے قیدی بن گئے، حسن عشق دے چور
اج کتھوں لیائیے لب کے، وارث شاہ اک ہور
پر ایہہ گل ضرور آکھاں گی۔ امرتا دا لہجہ اوہدا آہنگ پنجابی دے وڈے صوفی شاعراں دی برابری کر دا دسدا جے۔ جیہناں صدیاں پہلے کافی آکھنی شروع کیتی تے اپنے اظہار لئی مرد ہون دے باوجود سوانی دا صیغہ ورتیا۔
تاک کسے نہ کھولے پِیڑے
نِسل پئے رانگلے پیڑھے
ویکھ اٹیرن باورا ہویا
لبھدا اَتن والی نوں
کسے نہ دِتی کسے نہ منگی
دُوجے کنی واج نہ لنگی
امبر ہس کے ویکھن لگا
اس ٹارے چھتن والی نوں
ایہہ ٹارے چھتن والی لئی اپنا ایک ٹارا چھتنا وی سوکھا نئیں سی۔ ساہتیہ اکیڈمی ایوارڈ دی رقم نال مکان بنانا شروع کیتا ۔ اوہنوں پدم شری ایوارڈ وی ملیا۔ تنگ دستی دے باوجود اوہنے امروز نال رل کے اک رسالہ وی کڈھیا۔ اوہدے خلاف ایڈیٹراں نے ادبی رسالیاں وچ مضمون چھاپے۔ اخباراں نے اوہدے خلاف کالماں وچ رولے رپے پائے۔ ایس کارن اوہ دکھی وی بڑی ہوئی۔ تے رسیدی ٹکٹ وچ بار بار اس تلخی نوں لخدی رہی۔ اوہدی راہ کھوٹی کرن دی کوشش کیتی جاندی پر اوس نے ہمت نئیں ہاری۔ تے ایس مرد سماج وچ اوہنے ہر اوہ کام دھڑلے نال کیتا جیہڑا مرداں لئی فخر تے عورت لئی الاہما بن جاندا اے۔
سگریٹ دی عادت اوہنوں ساحر دی وجہ توں پئی سی۔ جیہڑی اوہدے نال عشق ونگوں چھٹ نہ سکی۔ پر نثر تے شاعری اوہدی روح دا اپنا سنگیت سی۔ ایس لئی اوہدی شاعری نوں میں کدی وی ساحر دے حوالے نال ویکھن یا جاچن دی کوشش نئیں کیتی ۔ اپنی ذات وچ اوہ اپنا مکمل سنگیت سی
اک درد سی۔۔۔۔
جو سگریٹ دی طرح
میں چپ چاپ پیتا اے
صرف کجھ نظماں ہُن
جو سگریٹ نالوں
میں راکھ وانگن جھاڑیاں
تے اج اوہ پنجابی دی سب توں وڈھی شاعرہ تے مصنفہ گنی جاندی اے۔
سبین علی