کوڑے رشتے ۔۔۔ بچنت کور

کوڑے رشتے

(بچنت کور )

جی بی ہوٹل دی گہما-گہمی اج دیکھن والی سی۔ چاروں طرف تازے پھلاں دی کھشبوئی نال سارا حالَ مہکو-مہکی ہویا پیا سی۔ دوویں دھراں خوشی وچّ پھلیاں نہیں سی سما رہیاں۔ سنیا سی منڈے والیاں نے داج وی نہیں سی منگیا۔ اشوک دی ہون والی دلہن شبنم جویں سچمچ عرشوں اتری کوئی پری ہووے۔ عینی سنکھی، لمبو بہو تاں اشوک دے خاندان وچّ اجے تکّ نہیں سی آئی۔ دلہا-دلہن سٹیج اتے بیٹھے سچمچ بہت جچ رہے سن، جویں ربّ نے ایہناں نوں اک-دوجے دے لئی ہی بنایا ہووے۔ سبھ توں پہلاں کڑمائی دیاں چھاپاں اک-دوجے دیاں انگلیاں وچّ پائیاں گئیاں۔ پھر سارے بھین-بھائی اتے رشتے داراں نے گلاب دیاں پتیاں دی اس نویں بنن والی جوڑی اتے ایوں ورکھا کیتی، جویں آکاش ‘چوں دیوی-دیوتے پھلّ ورسہ رہے ہون۔ شبنم دے نیناں ‘چوں جھردی خوشی اس توں سامبھی نہیں سی جا رہی۔ اشوک وی بے حدّ خوش نظر آ رہا سی، کیونکہ اس دے سارے دوستاں دیاں نوَ-ویاہیاں دلہناں ‘چوں سبھ توں سوہنی-سنکھی شبنم ہی سی۔ اس خوشی وچّ اوہ پھلیا نہیں سی سما رہا۔
ہن ماں-پیو اتے باقی بھین-بھائی کڑی والیاں نے لین-دین کرنا سی۔ شبنم دے ماما جی نے سبھ توں پہلاں اشوک دی ماتا جی نوں دلہے-دلہن دے کول ہی بنی اک چھوٹی سٹیج اتے آؤن لئی ستکار سہت بلایا تے اس دے گل وچّ سونے دی زنجیری پہنائی تے کناں وچّ ہیرے دے ٹاپس پائے۔ پھر اسے طرحاں اشوک دے پتا لکھن پرشاد نوں بلا کے اس دی گبھلی انگلی وچّ کڑی دے پتا نے ادھے تولے دی مندری پہنا دتی۔ باقی لین-دین اجے باقی سی کہ اشوک دے پتا جی نے شبنم دے پتا دے ہتھاں وچّ ہولی جہی ‘آئی کون’ کار دیاں چابیاں چپّ کے جہے پھڑا کے کیہا، ‘‘بھائی صاحب، ایہہ اشوک نوں تسیں دے دیو۔ کار دی پہلی 20 ہزار روپئے دی قشط دے دتی ہے۔ اسیں لوکاں نوں دسنا چاہندے ہاں کہ صرف سوہنی-سنکھی وہوٹی ہی اشوک نوں نہیں ملی، بلکہ ‘آئی کون’ کار وی شبنم دے ماپیاں نے اشوک نوں منگنی وچّ دتی ہے۔”
ایہہ گلّ پہلاں تاں شبنم دے پاپا دی سمجھ وچّ آئی ہی نہ..پر کول ہی کھڑی شبنم دی ممی ساری گلّ نوں باخوبی سمجھ گئی۔ اس نے اپنے پتی نوں اوہلے جہے وچّ ہو کے سمجھایا کہ ایہہ کار دیاں چابیاں اشوک دے پتا نے تہانوں اشوک نوں پکڑاؤن لئی اس لئی دتیاں ہن کہ اوہ اپنے رشتے داراں نوں ایہہ دکھا سکن کہ اشوک دی کڑمائی وچّ ساڈے ولوں کار وی دتی گئی ہے۔
ساری گلّ سمجھن پچھوں شبنم دے ڈیڈی دے پیراں ہیٹھوں زمین ہی کھسک گئی۔ اس دا مطلب ہے کہ اوہ کڑمائی وچّ ساڈے کولوں کار منگدے ہن۔ پھر ویاہ سمیں پتہ نہیں ہاتھی ہی منگ لین۔
کار، اشوک دے پیو نے قشطاں اتے لے کے پہلی قشط آپ دے دتی سی، باقی قشطاں تاں کڑی والیاں نوں ہی دینیاں سن۔ شبنم نے جدوں اپنے ممی-ڈیڈی نوں اس الجھن وچّ الجھیا دیکھیا تاں اشوک توں اس سبھ کجھ بارے پچھیا۔
‘‘گلّ کجھ وی نہیں شبنم، میں ہی چاہندا سی کہ میری کڑمائی وچّ مینوں سہریاں ولوں کار ملے۔ سو اسیں قشطاں اتے کار لے کے چابی تیرے ڈیڈی دے ہتھ پھڑا دتی تاں کہ لوکاں ساہمنے اوہ ایہہ چابی مینوں شگن وچّ دے دین۔ میرے کئی دوستاں دے سہریاں ولوں وی دہیز وچّ کاراں ملیاں ہن۔ جو میرے پھوڈ اینڈ سپلائی وچّ افسر ہن۔”
اشوک دی گلّ سن کے شبنم نے پھر پرشن کیتا، ‘‘کار ہے کتھے؟”
‘‘اوہ باہر جو پھلاں نال سجی کھڑی ہے۔ میں گھروں اس وچّ ہی تاں بیٹھ کے آیا ہاں۔”
اشوک دی گلّ نوں پوری طرحاں سمجھن پچھوں شبنم نے اپنے گلے وچّ پئے پھلاں دے ہار نوں توڑ کے پتی-پتی کر سٹھیا تے تھاؤں دی تھاؤں کھڑے ہو کے اس نے پیکے، سہریاں دے سارے رشتے داراں وچّ اعلان کر دتا۔
ایہہ شادی مینوں قبول نہیں۔ اسیں ایہہ رشتہ جو اجے جڑیا وی نہیں، توڑ رہے ہاں..۔ پھر اس نے اپنے ڈیڈی ہتھوں کار دیاں چابیاں لیندیاں اشوک دے ہتھ وچّ تھما دتیاں تے سینکڑے لوکاں دے ساہمنے اپنی انگلی ‘چوں کڑمائی دی رنگ اتار کے اشوک نوں پھڑا دتی تے اشوک دی انگلی وچّ پہنی مندری اس توں اتروا لئی..۔
ایہہ سارا کانڈ دیکھ شبنم دے پتا تھر-تھر کمبن لگّ پئے۔ اس دی ممی اتے ہور رشتے دار وی گھبرا گئے۔ دوویں دھراں نموشی دی پنڈ اپنے-اپنے دلاں اتے لے اپنے-اپنے گھراں نوں چلیاں گئیاں۔
گھر آ کے شبنم دے پاپا تاں جویں سنّ ہی ہو گئے۔ نہ اوہ ہن کجھ کھاندے-پیندے سن تے نہ ہی کسے نال کوئی گل بات کر رہے سن۔ ہن سارے ٹبر نوں اک ڈر ستاؤن لگیا کہ کوئی انہونی نہ واپر جاوے۔ خاص کرکے شبنم دی بھوآ بہت اداس سی، جو اپنے چھوٹے ویر نوں پتاں توں ودھ پیار کردی سی۔ اوہ ہر حالَ اپنے ویر دی وڈی عمر چاہندی سی۔ پرماتما اگے ہتھ جوڑ ارداساں کردی نہیں سی تھکدی۔ اوہ چاہندی سی کویں نہ کویں اس دا ویر اس صدمے توں باہر آ جاوے۔ آرمی وچّ بطور نرس پچھلے دساں ورھء توں نوکری کر رہی سی۔ ہسپتال وچّ ہن اس دا عہدہ برگیڈیئر دا سی۔ اس نے جھٹ اپنے اک سہیوگی کرنل جسبیر نوں فون کرکے پچھیا، ‘‘جسبیر توں ویاہ کرواؤنا چاہندا ہیں؟”
‘‘چاہندا تاں ہاں میم پر اجے کڑی ہی کوئی پسند نہیں آؤندی میرے گھردیاں نوں۔”
‘‘اچھا، میں سوموار اپنی ڈیوٹی جائن کرانگی، پھر آپاں باقی گلاں کراںگے۔”
کرنل جسبیر بارے اس نے شبنم نال ساری گلّ کر لئی۔ جے اوہ منّ جاوے تاں تیرے ویاہ دی پہلاں والی طریق نوں ہی اسیں تیرا آنند کارج کر دیانگے۔ تسیں پیلیس جو شادی لئی بکّ کیتا سی تے ہور جو وی ویاہ دا ارینجمینٹ کیتا ہویا ہے، اسے طرحاں رہن دینا۔ جے جسبیر دے گھردے منّ جان تاں تیری شادی اسیں اٹھ مارچ نوں تیرے ویاہ والی طریق اتے ہی کر دیانگے۔ میں چاہندی ہاں تیرے پاپا اس صدمے توں چھیتی ہی باہر آ جان۔ نالے جسبیر بہت اچھا لڑکا ہے۔ میں اس دی جنی وی تعریف کراں اونی ہی گھٹّ تے ہے وی اپنی برادری وچوں ہی۔ شبنم نوں اپنی بھوآ اتے بہت وشواس سی۔ اس لئی اوہ جسبیر نال ویاہ کراؤن لئی پوری طرحاں سہمت سی۔
برگیڈیئر منپریت کور نے جدوں دلی جا کے اپنی ڈیوٹی جائن کیتی تاں سبھ توں پہلاں کرنل جسبیر نال ساری گلّ کیتی کہ کڑی بہت سوہنی-سنکھی ہے اتے ایف ایم ریڈیو اتے پچھلے پنج ورھیاں توں اناؤنسر لگی ہوئی ہے۔ اے لے اس دی تصویر اپنے ماپیاں نوں دکھا دے کڑی تیرے نال بہت پھبیگی۔
جسبیر نے برگیڈیئر منپریت توں تصویر لیندیاں اس ولّ تکیا۔ کڑی دے نین-نقش بھوآ نال کافی ملدے لگے۔ بھوآ منپریت نے اجے تکّ شادی نہیں سی کیتی۔ جد کہ سارے ہسپتال دیاں نرساں ‘چوں اوہ سبھ توں سوہنی سی۔ اوہ چاہندی سی کہ میرے ویر دے سر چار-چار دھیاں دی ذمہ واری ہے، پہلاں میں اس دا بوجھ کجھ حلقہ کر لواں۔ پھر اپنے بارے سوچانگی۔
کرنل جسبیر نے تصویر نوں دیکھ کے اندازہ لگا لیا کہ کڑی کافی سنکھی ہے۔ پھر اس نے اک نظر اپنے اتے وی پائی۔ اس نوں لگیا کہ لگدا ایوں ہے کہ ساڈی جوڑی خوب جچیگی۔ اس نے جھٹّ کمپیوٹر اتے شبنم دی فوٹو اپنی وڈی بھین جسونت نوں بھیج دتی، کیونکہ جسبیر دے پریوار وچّ جسونت بھین دی گلّ کوئی نہیں سی موڑدا۔
جسونت کور نے جدوں شبنم دی تصویر دیکھی تاں جویں اوہ تاں منتر-مگدھ ہی ہو گئی۔ لمبا سرو دے بوٹے ورگا قد۔ لمبے کیس، نین-نقش وی بہت پیارے لگے شبنم دے جسونت کور نوں۔ جسبیر جاندا سی کہ جے جسونت بھین نوں کڑی جچ گئی تاں اس دے بے بے، باپو رشتہ لین وچّ ڈھلّ نہیں کرنگے۔
جسونت کور نے شبنم دی تصویر اپنی دھی ستونت نوں دکھاؤن پچھوں اپنے پتی پریم سنگھ نوں وی دکھائی تے سارے پریوار دا پچھوکڑ وی پریتم سنگھ نوں دسیا۔ ساری گل بات پچھوں پریتم سنگھ نے سو دی اکو کہہ سنائی کہ چنگے کم وچّ ڈھلّ نہیں کرنی چاہیدی۔ ایہہ گلّ تاں جویں پریتم سنگھ نے جسونت کور دے دل دی ہی کہہ دتی سی۔
جسونت کور نے فون اتے منپریت نال ساری گلّ کھولھ لئی تے منپریت نے جسونت کور نوں شبنم دے ٹٹّ چکے رشتے بارے سچ-سچ سبھ کجھ دسّ دتا تاں کہ کسے گلّ دا کوئی لکو-چھپو نہ رہِ جاوے۔ اتھوں تکّ کہ ٹیلیفون اتے جسونت کور نال شبنم دی گلّ وی کروا دتی۔
ہن شبنم خوش سی۔ اس دے ماپیاں دی لاج وی رہِ جنی سی۔ منڈا وی پہلے منڈے نالوں چنگا مل گیا سی۔ منپریت دے بھرا نے میرج پیلیس والیاں نوں اتے کھانے والیاں نوں سائی پہلاں ہی پھڑائی ہوئی سی۔ سبھ کجھ پچھلی متھی طریق اتے کرنا ہی اوہ منّ گئے سن۔ کرنل جسبیر سنگھ دے ماتا-پتا بھلے بندے سن۔
منپریت نے اپنے بھرا دی سکھ مناؤندیاں ویاہ دی ساری ذمہ واری اپنے ذمےّ لے کے دوجی وار کاج آرنبھ کرن لئی اپنی پوری واہ لا چھڈی سی۔ شبنم دے چہرے اتے وی کھیڑا آ گیا سی۔ اس دا ڈیڈی وی اس نویں رشتے اتے جسبیر بارے جان کے ہن خوش نظر آ رہا سی۔
منپریت سارے کارج نوں سرے چڑھاؤن لئی اپنے پلیوں پیسے خرچن دی وی کوئی پرواہ نہیں سی کر رہی۔ شکروار نوں گھر وچّ اکھنڈ پاٹھ آرنبھ کرن دی طریق دوواں دھراں ولوں پکی کرکے سوموار والے دن برات کڑی والیاں دے گھر ڈھکنی سی۔
شبنم بے حدّ خوش سی۔ اس دا پتا وی بیٹی دی شادی وچّ خوش نظر آ رہا سی، پر اس دی ممی دے چہرے اتے ویاہ دی خوشی دے کوئی ہاو-بھاوَ نہیں سن نظر آ رہے۔ ایہہ سبھ دیکھ شبنم نے اپنی ممی نوں پچھیا۔
‘‘ممی جی تسیں خوش نہیں اس شادی توں؟”
اس دی ممی نے شبنم دی گلّ دا کوئی جواب نہ دتا۔ شبنم نے پھر پیار جہے وچّ آ کے پچھیا، ‘‘ممی تہانوں کرنل جسبیر پسند نہیں؟”
‘‘میں کون ہندی ہاں پسند، نہ-پسند بارے کجھ کہن والی۔” شبنم اپنی ممی دے چہرے اتلی مایوسی دا کارن سمجھ نہ سکی۔
‘‘ممی کوئی گلّ تاں مینوں دسو۔ جسبیر دے ماپیاں دی تاں کوئی ‘منگ’ وی نہیں۔ پھر اسے طریق نوں ویاہ کرنا وی جسبیر نے قبول کر لیا۔ اوہناں نے ساڈا کنا خرچہ بچا دتا ہے۔ ایہہ سبھ بھوآ جی دی مہربانی نال ہی ہو سکیا ہے۔ ہن تسیں کیوں اس رشتے وچّ خوش نہیں ہو؟”
‘‘میں کی دساں شبو، مینوں پچھدا ہی کون ہے؟ شبنم دی ممی بہت پریشان سی۔
‘‘شبو جو کجھ ہے تیری بھوآ ہی ہے۔ تیرا ڈیڈی تاں اس دے کہے ہی چلدا ہے۔ سبھ کجھ اوہی کردی ہے۔”
‘‘چنگی گلّ وچّ تاں چلنا بندا ہی ہے ممی جی، نالے دہیز دے لوبھیاں نوں وی پتہ لگّ جاویگا کہ دھیاں وکاؤ نہیں ہندیاں۔ جے اوہ منڈا پھوڈ اینڈ سپلائی وچّ لگیا ہویا سی تاں میں وی پچھلے پنجاں سالاں توں میڈیا دے کم نال جڑی ہوئی ہاں۔ اس توں گھٹّ نہیں کماؤندی سی۔”
‘‘پر تیری ناراضگی بھوآ نال کیوں ہے۔ ایہہ گلّ میری سمجھ توں باہر دی ہے ممی۔”
‘‘میری ناراضگی ایہہ ہے شبو کہ شروع توں ہی تیری بھوآ نے ساڈی زندگی وچّ دخل دتا ہے۔ تیرا پیو لائیلگّ اج تکّ اسے دی سندا آ رہا ہے۔ میں جویں گھر وچّ کجھ وی نہیں۔ میں جنم دتا ہے تینوں۔ مینوں وی پچھ لینا چاہیدا سی۔” ایہہ کہندی ہوئی شبنم دی ممی ٹپ-ٹپ ہنجھو کیرن لگّ پئی۔
ماں دی گلّ سن کے شبنم نے ماں نوں اپنی ہکّ نال گھٹّ لیا۔ ‘‘ممی اصل وچّ میری ماں تاں توں ہی رہنا ہے۔ بھوآ تاں بھوآ ہی ہے۔ میرا رشتہ جسبیر نال کروا کے اس نے ساڈا بھلا ہی کیتا ہے۔ برا تاں کجھ نہیں کیتا۔ ہن توں ویاہ وچّ رکاوٹ نہ پا۔ میں بھوآ نوں کہونگی کہ اوہ تیرے کولوں معافی منگ لوے۔”
‘‘ٹھیک ہے شبو میری گلّ دھیان نال سن۔ میری اک شرط ہور ہے۔ میں ایہہ ویاہ جسبیر نال تاں ہون دیوانگی جے تیری بھوآ مڑ میرے گھر پیر نہ پاؤن دی سہں کھاوے۔ ایہہ گلّ نوں اپنے ڈیڈی نوں وی صاف-صاف کہہ دیویں۔”
اپنی ماں دیاں بے وقوفی والیاں گلاں سن، جویں شبنم رون-ہاکی ہو گئی سی۔ آخر اس دی بھوآ نے ماڑا کی کیتا سی؟ اک تاں اپنی ذمہ واری اتے اس نے پرانی طریق اتے ہی ویاہ کرواؤن دی ساری ذمہ واری اپنے سر لئی، دوجا کرنل جسبیر، اشوک توں کتے ودھ قابلیت والا اتے بانکا-گبھرو ہے۔ پھر میری ممی؟
ساری رات شبنم اپنے پلنگھ اتے اکلی-کاری لیٹی ایہی سوچدی رہی کہ سنسار بھر وچّ سس-نونہہ، درانی-جٹھانی، نند-بھرجائی اتے سہرے پریوار نال رشتے اینے کوڑے کیوں ہندے ہن۔ اس دی سمجھ وچّ کجھ وی نہیں سی آ رہا۔