Marium Majeed Dar is a famous short story writer. She usually writes in Urdu language but has a good taste of Punjabi language. This is her first Punjabi short story, well conceived and smoothly narrated.

مڑھیاں دا دیوا

( مریم مجید ڈار )

شکر دوپہری سروٹاں دے ذخیرے دے اندرو اندر کوئی ٹریا جاندا سی۔ ہاڑ دی دھپ تے ساہ پھٹ گم دا چار چفیری پہرہ سی ۔ او جو وی کوئی سی، اوہدے پیراں دی آواز توں شاید اس ذخیرے دے سارے سپ، بچھو، کوڑیالے واقف سن تاں کر کے راہ چھڈ دیندے سن۔ ہورے کنے وریاں توں اس راہ تے بس اکو جی دے پیر پیندے سن ۔جوگن دے پیر۔ سروٹاں نوں لانگھدی، کنڈیاں توں بچدی بچاندی جوگن ہن درختاں دے رکھاں ول مڑ گئی۔ اوہدے سجے ہتھ وچ لال کپڑے وچ بنھیاں تندور دیاں روٹیاں سن تے  کبھے ہتھ نال اوہنے سر تے رکھیا گھڑا سانبھیا دا سی۔ ۔

رکھاں دے اندر کر کے جدوں اونہوں کجھوراں دے پتراں تے مٹی دا بنیا نکا جیا کوٹھا دسیا تے اوہنے سر توں گھڑا لا ہ کے تھلے رکھیا، فیر اوک وچ تھوڑا تھوڑا پانی لے کے وضو کرن لگی۔

رکھاں وچ چھاں وی سی تے مٹھی مٹھی خنکی وی اپنے ہون دا پتہ دے رہی سی  ۔

“سائیں!!” کالی چدر نال منہ پونجھدی او اچی آواز اچ سائیں دا ناں لیا تے کچے کوٹھے وچوں اندر آن دا اذن ہویا۔ “لنگھ آ”! رکھاں وچ بیٹھے پکھیرو کھلیاں چنجاں لے کے پانی دے ٹوئے کول آ بیٹھے۔۔

“سائیں! ٹکر کھا لے”! اندر ٹھنڈا ٹھار ہنیرا سی، اونہوں سائیں دسیا تے نئیں پر جس کونے وچ اوہدی گڈری پئی ہوندی سی، اس ول منہ کر کے جوگن نے اواز لائی۔ ہولے ہولے اوہدیاں لو دی عادی اکھاں ہنیرے نال تال میل کیتا تے کوٹھے دے اندر وی تھوڑا تھوڑا چانن ہو گیا۔

نیلی تے لال ڈبیاں والی چدر نال ہمیشہ طراں سائیں دا ادھا منہ ڈھکیا ہویا سی تے اک بے نور اکھ،نک تے کن دا کج حصہ وکھائی پیندا سی۔  جوگن نے رمال کھول کے  روٹی وچ لپیٹیا امب دا اچار تے تندور اندر بھوبل کیتا ہویا پیاز سائیں دے سامنے دھریا نال گھڑے دے پانی نال سکوری بھر کے رکھی تے اک کونے وچ بہہ کے سائیں نوں کھاندیاں ویکھدی رہی۔

“تو روز کیوں آ جاندی ایں”! سائیں نے روز دی طراں اج وی پچھیا تے جوگن وی روز والا جواب دتا”تینوں روٹی کھوان”! “ڈر نئیں لگدا”؟؟ ایہہ سوال نواں سی پر جوگن ہس پئی۔ “ڈرنا کس شے توں سائیں؟؟ سپ،بچھو، دومونہے تے کوڑیالے رب سوہنے دے حکم بغیر بندے دے نیڑے نئیں آندے۔”سائیں روٹی کھا کے ہن پانی پی ریا سی۔ “ایہہ ڈرن والی مخلوق نئیں جوگن! ڈرنا  بندیاں کولوں پیندا اے، تے سب توں زیادہ لوکاں دیاں زبان توں ڈرنا چاہی دا اے! توں سنیا نئیں؟؟ بدنامی دے پیر نئیں ہوندے پر ہنیری دے اگے اگے ٹردی اے بدنامی۔۔تے بدنامی کولوں ڈرنا ای چنگا!!” سائیں نے کچی کندھ نال ڈھو لا کے منہ اگے چدر کر لئی۔۔او اُٹھی، رمال سانبھ کے پاسے رکھیا فیر دوسری کندھ نال ٹیک لا کے بیہہ گئی۔ باہر رکھاں اندر پکھیرو کوکدے رہے۔۔

“سائیں! میں تے جوگن آں! سارا جگ جاندا اے میں جوگی لبھدی پھردی آں! پر او ہتھ نئیں آندا! ہر رات دیوے نال اکھاں بال کے پنڈ دی ہر راہ تے جوگی جوگی کوکدی آں سائیں! پر او مڑدا ای نئیں! جوگن نوں  کیہہ لگے بدنامی نال! تے تو سائیں!؟؟ توں تے آپ کلراٹھی ہویا ایں! انگل انگل وچھوڑے دا کلر تینوں چٹ کے چٹا کر گیا اے تے تیری اکھاں نوں ہجر نے کھا لیا اے! سانوں کی خوف بدنامی دا؟؟ ۔سر نیواں کر کے او بولدی رہی۔ سائیں چپ کیتا رہیا۔ کج دیر لئی چپ دا ٹھیپہ کوٹھے اندر گول گول گھمدا ریا فیر سائیں نے اوہنوں روک لیا۔” کوئی گل سنا”!! کوئی کہاوت کر۔۔۔ اج جی بڑا ای روگی اے جوگن!” ۔۔۔۔۔

“خیر ہووے سائیں؟؟ اج تے توں آپ جوگن نوں قصہ کرن دا اذن دے دتا”؟؟ اوہنے سائیں ول ویکھیا۔ “اج میرا جی وی بڑا بیٹھیا جاندا اے! گل ای او کن پئے گئی اے سائیں کہ دل ڈبدا جاندا اے! ایہہ لگن دی لو، ایہہ عشق دا زہر سائیں! نہ عمراں ویکھدے، نہ حسن، نہ جوانی، نہ شاناں، نہ ذاتاں! ڈاہڈے ظالم! سائیں اج مینوں خبر ہوئی پنڈ دے کھوہ کھارے کیوں ہو گئے نیں تے چوہدریاں دی حویلی نوں کیہڑے کلر نے چٹ لیا۔” سائیں دے متھے اتے اک نیلی رگ پھڑکن لگی۔ “کس نے خبر دتی اے تینوں جوگن؟؟ چوہدریاں دی حویلی دے اجاڑ ویلے تے توں ہورے اکھاں وی نئیں کھولیاں سن۔” سائیں دے گلے اندر ہورے کوئی زخمی پکھیرو پھڑکدا سی۔ “نہ سائیں! میں ہر دور، ہر زمانے اندر ہر عشق دی گواہ رہی آں! کدی سوہنی دے گھڑے دی صورت، کدی رانجھے دی ونجھلی بن کے سب کج سنیا اے! میں تاں سسی دا بھنبھور وی لٹدا ویکھیا اے سائیں تے ماروی جہیڑی اپنیاں مارواں تے اپنے تھل نوں روندی مر گئی، میں اوہدے جاندے ساہ وی سنے نیں! پر نہ بولن دا اذن ہویا، نہ انت اخیر بدلن دی اجازت لبھی۔ تے سائیں نکی چوہدرائین دا قصہ تے ایڈا پرانا وی نئیں” او ہولے ہولے بولی گئی۔ سائیں جاندا سی اوہنے ہن اپنے آپ اندر نئیں رہنا، اوہ کندھ نال ڈھو لا کے قصے دے ٹھیپے چنن لگا۔

“سائیں! اوہ وڈے چوہدری دی سب توں نکی تے ساریاں توں لاڈلی اولاد سی۔ صورت ایسی کہ چوہدرائن کدی اکھ بھر کے وی نہ ویکھیا اوہنوں ہورے نظر نہ لگ جاوے! وڈی حویلی اندر بہشتاں اتوں حور نے اڈی رکھی سی۔ ! دودھ  دے کٹورے اندر گلاب دے پھلاں دا غرور رلا کے اوہدے مکھ نوں رب نے بنایا سی سائیں! پر حسن دا گھاٹا تے حویلی اندر کدے وی نہ رہیا سی؟ پچھ ذرا سائیں کہ خاص کی ہویا”؟؟اوہنے سائیں ول تکیا جو سر نیواں کیتے کچی مٹی تے انگل پھیر ریا سی۔ اوہنے جواب نہ دتا تے جوگن فیر بولنا شروع کیتا” خاص اوہدا دل سی، نرم تے نازک قلب! جو حویلی والیاں نوں رب نے اس تو پہلاں نئیں دتا سی نہ اس توں بعد کسے ملیا۔ ہر اک دی تکلیف تے تڑفن والی، ہر اتھرو نوں اپنی اکھ اندر سمیٹن والی تے چڑیاں کاواں نوں نور پیر ویلے بھورے کھوان ،پانی پیان والی نکی چوہدرائن اپنی حیاتی دے سولہ چن ویکھ چکی تے اک رات ستی ہوئی نکی چوہدرائن دے دل اندر رانجھن آ وسیا۔ عشق دا دیوا رب جانے کس ویلے اس اندر بلیا؟ بے خبری، نا سمجھی! تے سائیں او ملوک جندڑی او ہرن بن گئی جیہدا نازک گاٹا شکاری دے تیر نوں لبھدا پھردا اے ۔۔اوہنے ہتھ وچ عشق دی کٹار پھڑی تے اپنا قاتل لبھن لگی پر سائیں! اجہوں اوہنوں خبر نئیں سی کہ اندر عشق ڈیرہ  لا لیا اے۔ او کملی روز طراں ہسدی، کھیڈدی رہی، چوہدرائن توں فرمیش کر کے آتشی گلابی پراندہ پوایا، کالے سوٹ تے چاندی دے بٹن لوائے تے پنکھڑیاں ورگے پیراں نوں رنگ رنگیلے کھسے اندر پھنسا کے او ست رنگی تتلی بنی حویلی اندر اڈدی رہی ، چڑیاں کاواں نوں بھورے کھواندی، پانی پیاندی، حویلی دے طاقاں اندر دیوے بال بال کے رکھدی رہی۔

دن لنگھدے رہے، شاماں پیندیاں تے اوہدا جی بڑا بے چین ہو اٹھدا۔ اوہنوں سمجھ نہ آؤندی کہ آخر او کس دی راہ اڈیکدی اے؟؟ کوئی وی تے آن والا نئیں ؟ تے فیر شام ویلے دیوا بالن دی جلدی کیوں ہوندی اے؟ کیہدے راہ بھلن دا ڈر اوہنوں سون نئیں دیندا؟؟ ہولے ہولے اوہنوں چپ لگدی گئی۔ وڈیاں بھیناں سوہریوں آندیاں تے اپنی نکی نوں چپ ویکھ کے چوہدرائن دے سر ہو جاندیاں” بے بے! نکی دا بر کیوں نئیں لبھدی؟ ویکھ کملائی جاندی اے! اکلاپا بھیڑی شے ہے بے بے! اس حویلی اندر جنجاں چڑھان دے ارمان تے سارے ابے دیاں دشمنیاں تے شریکا کھا گیا”! او نکی دی چپ نوں روندیاں روندیاں چار چار کڑیل شیر جوان بھراواں دی میت سرہانے جا بیٹھدیاں جو چوہدریاں دے جھگڑے تے قربان ہو گئے سی۔ چوہدارئن سونے دیاں چوڑیاں والی بانہہ اکھاں اتے رکھ لیندی تے بھیناں دو چار دناں بعد اپنے اپنے گھر ٹر جاندیاں۔ پچھے رہ جاندی تے نکی چوہدرائن! لمیاں لمیاں اوطاقاں اندر گرم دوپہراں دی لو بن کے پھردی رہندی۔

چوہدری زمیناں دے، فصلاں دے، کھواں دے جھگڑے نبیڑدا ریا، ہالیاں، مزارعیاں تے کمیاں دا لہو چوس چوس کے بھڑولے، بھنڈار بھردا رہیا، سود تھلے سسکدے لوکاں دی کلی جلی، کوٹھا تے زمین قبضاندا رہیا تے چوہدرائن رضایاں تلائیاں نوں نگندے بھراندی، اچار دیاں مرچاں کٹاندی، کنک دے ٹوپے بھراندی رہی تے نکی اندر عشق پلدا رہیا۔

فیر آخر سائیں! اک دن آؤندا اے کہ تخم اندر لکیا بوٹا آخر باہر نکل آؤندا اے۔ نکی! جو ہر دن رانجھن اڈیکدی سی، چوباریاں دیاں موریاں اندروں اس دی راہ ویکھدی سی جہنوں اس نے کدی ویکھیا وی نئیں سی، آخر اوہدے سامنے آن دا ویلا وی آ گیا۔ “اس کملی نوں خبر ای نئیں سی ناں۔! سائیاں او رانجھن دی جھوک لبھدی پھردی سی، جنگل بیلا ہووے یا سروٹاں دا ذخیرہ جتھے دومونہے ساں ساں کردے پھردے سی، وا ورولیاں دے وچو وچ او رانجھن دی کلی لبھن آلی دے اپنے اندر ہی سارا بھید کنڈل مارے بیٹھیا سی۔ ۔ اوہدے متھے دیاں لیکاں وچ، اوہدے ہتھاں دیاں تلیاں وچ بے ہدائیتے بال وانگوں لکن میٹی کھیڈن والا رانجھن اونہوں ہاڑ دے ساہ گھٹ دم پھٹ دناں وچ نظر آیا تے ٹاہلی دی پینگ اتے سروں دے پیلے پھل ای پھل ہو گئے، اوہدی کالی چنی وچ ست سماناں دے سارے تارے چم چم کردے سی تے کالی قمیض دے گل نال ٹنگے بٹناں وچوں طور دا نور لاٹاں ماردا سی۔۔اس شودائن نے اونہوں ویکھیا تے کلیجہ پھڑ کے چق نال بہہ گئی۔

شاماں تو پہلے پہلے پنڈ وچ  نکی چوہدرائن دے تاپ دے چرچے ہو گئے ۔ اوہدا لہو منجی دیاں پیلیاں اندر کھلوتے پانی وانگوں کھولدا سی تے پھلاں ورگے بلھ سکے پتیاں طراں کمبندے سی۔ چوہدرائن نے ہتھ پیر چھڈ دتے، چوہدری، جو چار چار جوان پتر دب کے وی آکڑ کے ٹردا سی، او آپ ٹر کے وید دی ہٹی تے پہنچ گیا۔ ”

جوگن ساہ لین واسطے تھوڑی دیر چپ ہو گئی۔ سائیں دا دل لقے کبوتر طراں پھڑکدا سی تے ہتھاں دیاں انگلاں کچی مٹی اندروں ہورے کیہہ لبھدیاں سن۔۔؟؟ جہیڑے مٹی نال رل کے مٹی ہو جان، او کدی نئیں لبھدے۔ باہر پکھیرو کوکدے رہے۔جوگن نے پانی پیتا تے اک واری فیر ذخیرے اندر بوٹے عشق دے گواہ بنن لگے ۔

“دن لنگھیا، شام تے فیر رات وی لنگھ گئی پر نکی چوہدرائن دا تاپ نہ ٹٹیا۔ وید حکیم دے دارو، چوہدرائن دیاں دعاواں تے چوہدری دے صدقے دے کالے بکرے وی پنڈے اندروں عشق دا بلدا بھانبھڑ ٹھنڈا نہ کر سکے۔

دو دیہاڑے اندر ہی نکی سروں دا پھل بن گئی۔ کسے نوں سمجھ نئیں آندا سی، تاپ ٹٹدا کیوں نئیں؟ وڈی چوہدرائن نے سجے ہتھ دیاں چار چوڑیاں کمی دی دھی نوں صدقہ کر دتیاں تے اس دوپہر نکی تھوڑا جئیا ہسی ،پانی منگیا تے منجی اوطاق وچ اوتھے لوائی جتھوں موریاں اندروں کمیاں دے کوٹھے نظر آندے سن۔ چوہدرائن نے لکھ شکر پڑھیا تے نکی دی منجی اوطاق اندر لگ گئی۔ چوہدرائن اس واسطے کچی لسی دا پیالہ لے کے سرہانے آ بیٹھی ۔ نکی بار بار موریاں وچوں باہر ویکھدی سی۔ اوہدی نظر آس دی تریل لے کے تتی تندور دھرتی تے پیندی تے ناامیدی نال سک جاندی۔ چوہدرائن شیشیاں والی پکھی جھلدی رہی ۔ احاطے اندر کوئی فقیر آ گیا، پیپل تھلے بہہ کے اونہے تان چکی”میں نیل کرایاں نیل کاں۔۔۔میرا تن من نیلو نیل”۔۔۔۔نکی دا کلیجہ منہ نوں آ گیا، رنگ پیلا تے بلھ کالے ہو گئے۔۔فقیر دی آواز سن کے کمیاں دے کوٹھے اندروں کوئی نکل آیا سی۔ نکی دا رانجھن!! زمین اسمان کھلو گئے تے دنیا خالی ہو گئی۔۔پکھی جھلدی چوہدرائن نے ٹھٹک کے ویکھیا کہ نکی دی اکھ   جڑ گئی اے۔اس نے نظر دی تار پچھے ویکھیا تے دل تے ہتھ رکھ کے اٹھ کھلوتی۔ “ہائے ربا” اوہدے منہ توں بس ایہہ دو لفظ ہی نکلے۔اوتھے آخر کون سی جہنے نکی دی نظر بنھ لئی سی؟؟ فقیر نوں پانی پیاندا افضل کمی دا پتر! دوجے پنڈ اندر چاچے کول رہیندا اکبر! جس دوپہر نکی اوطاق دیاں موریاں اندروں رانجھن دی راہ تکدی سی، اس دوپہر او ماں پیو نوں ملن آیا سی تے جدوں نکی نے ویکھیا تے لہو اندر وسدا سوہنا اپنی آن بان نال سامنے آ کھلوتا۔ پر سائیں! دنیا عشق دی تکڑی اتے ذات، زمین تے کوٹھے دے باٹ بھارے رکھدی اے۔!! چوہدرائن نے نکی دی بانہہ پھڑی تے اندر لا بٹھائی۔ بوہے باریاں ڈھو کے اونہے نکی اگے ہتھ جوڑ دتے۔”نہ کر نکی! ایہہ اگ ہتھ اتے لین دی کوشش نہ کر۔۔سارا کج سڑ کے سواہ ہو جانا اے! میرے کول رہ کی گیا اے؟ پتر گنوا دتے، پر او زمین تے وارے گئے، بدنامی نہ ہوئی۔  عشق اتے دھی وار دواں تے جیاں کس طراں؟؟” اوہ متھا کندھ اندر مارن لگی پر نکی جنہے رانجھن ویکھ لیا سی، اوہدے کناں اندر بس اک آواز ٹھہر گئی سی”میں نیل کرایاں نیل کاں۔۔۔۔” جو روگ سی، دوا وی اوہی بنیا، شام تک تاپ دا ناں وی نہ رہیا تے  بھلی چنگی ہو کے او بڑے دناں بعد دیوے بالے۔

چوہدری گھر آیا تے چڑیاں لئی کٹورے بھردی نکی نوں ویکھ کے سکھ دا ساہ لیا، صدقے دے بکرے،نذر نیاز بھجوائی تے سکون نال سو گیا ۔

اصل قیامت تے چوہدرائن اتے آئی سی۔ ۔

نکی دا عشق دیوے دی لو نئیں سی، جنگل دی اگ سی تے جنگل دی اگ کدوں تک چھپی رہ سکدی اے؟؟

چوہدرائن نے پہرے بٹھا دتے، سائے طراں نال نال رہندی پر نکی رانجھن دی جھلک کسے نہ کسے طراں ویکھ لیندی سی۔ ۔چوہدرائن دے ڈراوے، دنیا دا خوف تے موت ورگا  انجام وی اونہوں باز نہ رکھ سکے پر رانجھن اس توں بے خبرا رہیا، دس جماعتاں پڑھن والا اکبر اس ریت رواج دا بیری سی جنہے انساناں دیاں نسلاں نوں کمی کمین تے چاکر بنا رکھیا اے۔

او پنڈ دے ہاریاں، کمیاں دا پیر پیغمبر بننا چاہندا سی سائیں! او چاہندا سی جس دھرتی نوں ہاری واہندا اے، گاہندا اے، لہو پسینہ اک کر کے کھیتی لاندا، واڈیاں کردا اے جدوں اونہوں سانبھن دا ویلا آئے تے چوہدری تے بھڑولے نہ بھرن، ہاری دے گھر کنک جاوے۔!! دانے اگان والے ہتھ کیوں کنک دیاں ٹوپے لئی چوہدری اگے پھیلن؟؟ پر سائیں!! چاہ کرن نال وی کج ہویا اے؟؟

حویلی اندر نکی عشق پالدی رہی تے احاطے اندر اوہدا رانجھن دشمنیاں نوں پانی لاندا رہیا۔ ۔

چوہدری نوں خبر ہوئی کہ اکبر اپنی زمین دا رہن چھڈانا چاہندا اے ۔ “دو ٹکے دے کمی دی ایہہ جرات؟؟” چوہدری دیاں اکھاں خون کبوتر ہو گیاں۔سر پھیہنا تے کوئی اوکھا کم نئیں سی پر اونہاں دناں زمیناں دے مقدمے، کچہری دیاں تریخاں نیں کج دن حق منگن والے دے ساہ ودھا دتے تے چوہدری شہر ٹر گیا، تریخاں بھگتا کے کج دن او تھکیواں لان لئی رنگ رنگیلیاں گڈیاں چاڑھدا رہیا تے اک مہینے بعد جدوں او حویلی اندر پیر دھریا تے چوہدرائن اتوں ہورے ورے لنگھ گئے سن۔

وال چٹے، تے کسی ہوئی چوہدرائن دناں اندر ڈھل گئی سی۔ نہ ست لڑا، نہ رانی ہار، نہ مریدے نہ پنجانگلا!! مسلے دسلے کپڑے، نہ سک نہ سرمہ! “تینوں کی ہویا بھاگاں آلئیے؟” چوہدری نے ہس کے پچھیا تے اوہنے چوہدری دی بانہہ پھڑی تے نکی دے بوہے دی دہلیز تے لے آئی۔ ” ۔نکی نوں بچا لے چوہدری”!! او زمین تے بہہ کے چوہدری دے پیر پھڑ لئیے۔چوہدری نوں اس دا واویلہ تے سمجھ نہ آیا پر نکی دا پنجر ورگا پنڈا ویکھ کے اوہدی جان ٹکٹکی تے بنھ گئی۔ او پچھانی نہ گئی۔ سرہانے اتے اک سکی چڑی پئی سی۔ جان ہورے چنج اندر پھنسی ہوئی سی۔ چوہدری نے لاڈلی دا حال ویکھیا تے سر تے بانہہ رکھ کے اونہی پیراں تے بیٹھ گیا۔

چوہدرائن اس راز نوں سانبھ سانبھ کے تھک ٹٹ گئی سی۔ جانوں جاندی دھی دے عشق دی خبر کیتے بنا چارہ نہ رہیا کہ نکی اس تریڑ کھادے کجے طراں ہو گئی سی جس دی تریڑ دسے تے نہ، پر اندر بھریا پانی ہولے ہولے وگدا جاوے۔۔ اس تریڑی صراحی اندروں حیاتی دا پانی رس رس کے اکھاں دی راہ وگدا رہیئا۔ “چوہدری! میں بڑا سمجھایا اس نمانی نوں! بہت آکھیا کہ کمی کمیناں نال عشق دی بازی نئیں لائی دی۔ ایہہ کامے نیں،پیراں دی دھول! تے پیراں دی دھول نوں متھے کون لاندا اے؟ میں بہت سمجھایا پر اس تتی نے مرن دی قسم کھا لئی اے چوہدری!! میں اوطاق دیاں موریاں بند کرایاں تے ایہہ شودھی ساہ بند کرن تل گئی اے!! میری دھی نوں بچا لے چوہدری!! ” او منجی دی پٹی نال سر ٹکران لگی تے چوہدری زمین اتے مٹی دے باوے طراں بیٹھا رہیا۔ چوہدرائن نے رو رو کے سارا حال کہہ سنایا۔ بڑی دیر لنگھ گئی، آخر او اٹھیا، اکھاں بند کر کے پئی دھی دا متھا چمیا تے باہر نکل گیا۔ چوہدرائن نکی دے پیراں اتے گیلا کپڑا پھیردی رہی۔ کسے ویکھئیا ای نئیں، حویلی دی دہلیز اتے راتوں رات کلر چڑھ آیا سی تے پوری پوری رات احاطے اندر فقیر تان لاندا سی” میرا تن من نیلو نیل۔۔۔۔” نکی دی اکھ بس فقیر دی آواز نال کھلدی سی تے بلھ ہولے ہولے ہلدے رہندے”اج منصف ہو جا سوہنیا میں کیتا عشق  وکیل” ۔۔پر سائیں! عشق وکیل نے کسے پار وی اتاریا؟؟ ساریاں نوں ڈبویا اے، سولی چاڑھیا اے تے میخیاں ٹھکوایاں نیں!!۔۔۔چوہدری نوں واپس آئے چار دن لنگھے تے اک رات کمیاں دے احاطے اندر اگ لگ گئی، اشرف، گاما تے حسین دی جان بچ گئی پر افضل دا پورا ٹبر۔۔نکی دا رانجھن کوٹھے اندر سڑ کے سواہ ہو گئے۔ او کس طراں بچدے سائیں؟؟ اونہاں نوں تے بنھیا گیا سی۔ اگ بجھان لئی پانی پان دی اجازت چوہدری نے کسے نہ دتی تے عشق دا دیوا بے گناہواں دی چتا ساڑھدا رہیا۔ نکی دے عشق نے بے گناہواں دی جان لے لئی۔ رانجھن نوں خبر وی نہ ہوئی کہ اس دی جان لین والی اگ ہیر دے دیوے اندر بلدی سی۔ ہائے سائیں!! بے خبرا ای مر گیا!!”

جوگن دی آواز اندر مرن آلیاں دیاں بے بس چیکاں کرلان لگیاں تے سائیں “نیلو نیل” بڑبڑان لگیا۔

پکھیرو ہن کرلاندے سی تے سورج نیواں ہو کے ڈبن دے کنارے پہنچن والا سی۔ سائیں دیاں انگلاں نے دھرتی اندر موریاں کرنیاں سن ہورے؟؟

جوگن نے چدر دے کونے نال بنھے اتھرو کچی مٹی تے روڑھ دتے ۔ کج دیر چپ دا ٹھیپہ گھماندی رہی۔سائیں “میرا تن من نیلو نیل” دا جاپ کردا رہیا۔

“نکی دے اوطاق اندر بلن والا دیوا مڑھیاں دا دیوا بن گیا سائیں!!” جوگن نے قصے دا بھار لان لئی فیر بولنا شروع کیتا۔ “سویر ہوئی تے پنڈ دی ہوا اندر سڑے ماس دی بو سی سائیں!! چوہدری نے حق منگن والے نوں دھی دے عشق دی بھینٹ چڑھا دتا سی۔ ہن اوطاق دیاں موریاں بند کرن دا کی جواز؟؟ اس نے ساریاں موریاں کھلوا دیتاں!! احاطہ شمشان طراں لگدا سی۔

نکی دے کن خبر پئی تے اس نے اکھ کھول کے چوہدرائن ول ویکھیا۔۔”اج منصف ہو جا سوہنیا۔۔۔” بس ایہہ بول کے اس ماں ول کنڈ کر لئی۔”بےبے!! میرے اتے چدر پا دے، تے بوہا ڈھو جائیں!” چوہدرائن نے چدر پائی، کج دیر اوہدے والاں تے ہتھ پھیردی رہی، نکی دی چمڑی اندروں ہڈیاں کھردیاں نظر آندیاں سن۔۔چوہدرائن نے متھا چمیا تے مرگ دی ٹھنڈ اوہدے کلیجے اندر اتر گئی۔”بےبے!! چلی جا!” نکی نے ٹھہر ٹھہر کے آکھیا تے چوہدرائن باہر نکل گئی۔

او رات موت نوں نال لیائی سی۔ چوہدری اچے پلنگ تے ستا رہیا، تے چوہدرائن پوری رات پچھل پیری طراں حویلی دے ویہڑے تے اوطاق اندر پھردی رہی۔ پوری رات سڑے ہوئے احاطے اندر کتے روندے رہے، بوم حویلی دے چوبارے اتے بولدا رہیا۔ دعاواں قبول ہوئے بغیر حویلی دے کھوہ اندر ڈب گئیاں۔

سورج نے اکھ کھولی تے چوہدرائن دیاں چیکاں نے منڈیراں تے بیٹھیاں چڑیاں اڈا دتیاں!!

“نکی۔۔۔میری نکی!!!”چوہدرائن منہ سر پٹ رہی سی۔ پنجرہ ٹٹ گیا سی تے ساہ چھٹ گئے سی۔ چوہدری نوں خبر ہوئی تے او ہسن لگیا، ہسدا رہیا! خبر کرن والا رون لگا پر چوہدری ہسدا رہیا!!

نکی دے غسل واسطے پانی گرم ہون لگیا تے چوہدرائن نے ویکھیا، اوہدے سجے ہتھ دی مٹھی اندر سواہ سی!! پر او نکی دی مٹھی اندر کس طراں آئی؟؟ غسل دیندیاں او سوچدی رہی  ۔ پورا پنڈا نیلو نیل سی!!کس طراں؟؟ او کندھاں نوں جھپے پا کے پچھدی رہی پر جواب نہ لبھیا!!

رانجھن نوں ویکھ کے سولی چڑھن والی نوں جدوں دبن دا ویلا آیا تے سائیں! جنازے دی منجی دے اتے اتے چڑیاں، کاں اڈدے سن!! جنہاں نوں او بھورے پاندی، پانی پیاندی سی، او اوہنوں  چھڈن آئے سن!۔

مٹی اتے مٹی پا کے سب مڑ آئے سائیں!! بس حویلی اندر حیاتی مڑ نہ آئی۔ قلاں توں پہلاں پہلاں ادھا ویہڑہ کلراٹھی ہو گیا تے کھوہ کھارا!! بوٹے سکدے گئے، چڑیاں نیں حویلی دی منڈیر اپنے لئی حرام کر لئی۔ ۔

نکی نوں موئے چالی دن وی نہ ہووئے سن سائیں! چوہدری نے کھوہ اندر چھال مار لئی۔۔ لوکی آکھدے سن چوہدری دے ہتھ وچ نکی دی چنی سی جدوں اونہوں کھوہ اندروں کڈھیا۔”

جوگن نے روٹیاں والا رمال چک لیا۔

چوہدرائن نے اکھاں، غم، اتھرو۔۔سب نکی نال دفنا دتے سن۔ او چوہدری دی میت تے نہ روئی، نہ بین کیتے! بس چپ چپیتی کلر اتے ہتھ پھیردی رہی جو ہن انگل انگل اچا ہو گیا سی۔ بعد دا قصہ بڑا ہی سدھا سادا سی!

جس زمین نوں چوہدری نے غریباں ہاریاں دے سنگھی انگوٹھا دے کے قبضایا سی، او جوائیاں نے ریوڑیاں طراں ونڈ لئی تے کنکاں دے بھرے بھڑولیاں نوں کیڑے کھا گئے۔ سب ونڈیا گیا تے چوہدرائن نوں وی اک جوائی رحم کھا کے نال لے گیا۔ بس ایک او حویلی رہ گئی، جتھے صرف کلر ای کلر دا راج ہو گیا! جس اوطاق اندر نکی دیوے بالدی سی، اس دیاں کندھاں نوں راتوں رات کلر  کھا گیا، لال اٹاں تے کفن ورگے چٹے لون دی تہہ چڑھدی گئی سائیں!!

مرگ دے سائے دھمالاں پاندے سن تے فقیر “میں کیتا عشق وکیل” بین کرن طراں گاندا سی۔۔

عشق نے اجاڑ ای اجاڑ کیتا سائیں!! چوہدری دی ڈھیری نوں وی کلر کھا گیا سائیں!! کج نئیں بچیا!’

لون کھرے اتھرو سارے مٹھے کھوہ کھارے کیتے، آہواں، سسکیاں دے زہر نیں ہر بوٹا سکایا سائیں!! ایہہ دس! عشق کس نوں وسایا؟؟”

جوگن نے گھڑا اک پاسے رکھیا تے جان لئی اٹھ کھلوتی۔”جا جوگن!! شاماں پے گیاں! دیوا بال کے جوگی دی راہ ویکھ۔۔پر ایہہ نہ آکھ کہ عشق سب اجاڑیا!” سائیں پھڑکدی آواز نال آکھیا۔ “حویلی نوں عشق نے نئیں اجاڑیا جوگن!! اجاڑیا ظلم نے، ناانصافی تے بے رحمی نے! غریب دیاں آہواں نے اجاڑیا!! بے گناہواں دیاں سڑدیاں پنڈیاں نے، تے ذات، شان دیاں باٹاں نے اجاڑیا!!” سائیں کندھ نال سر مارن لگیا۔

“جے عشق اجاڑ کردا تے جوگن!! سروٹاں اندر نکی دی ڈھیری نوں وی کلر کھاندا۔۔۔پر جا کے دیکھ لے!! اوہدی ڈھیری سلامت اے جوگن!! تے دیوا کدی نئیں گل ہویا!! عشق سلامتی، سدا سلامتی اے جوگن!! جا دیوا بال”!! سائیں نے بانہواں اچیاں کر لیاں!!

“سائیں!! تینوں کس طراں پتہ؟؟”جوگن اچنبھے نال پچھیا۔۔

سائیں نے گڈری پھرول کے اکتارہ کڈھیا تے سروٹاں اندر ڈبدی شام وچ کرلاندی سائیں دی آواز اندر نکی گان لگی” میں نیل کرایاں نیل کاں میرا تن من نیلو نیل۔۔۔۔”جوگن باہر آ گئی۔۔ شاماں پے گیاں سن تے اوہنے دیوا بالنا سی۔۔سائیں دی آواز باہر تک آ رہی سی” مینوں ہجر دی سولی چاڑھیا، میری اک نہ سنی دلیل۔۔۔۔”جوگن دے پیر تیز تیز پین لگے۔۔۔سائیں دی آواز ہن گھٹ گئی سی۔۔”اج منصف ہو جا سوہنیا۔۔۔۔۔۔۔۔۔” سروٹاں توں باہر نکل کے اوس نے مڑ کے ویکھیا۔۔نکی دی ڈھیری اتے دیوا بل رہیا سی۔۔۔”میں کیتا عشق وکیل”جوگن نے سائیں نال آواز رلائی تے تیز پیراں نال پنڈ دی راہ ول مڑ گئی۔۔

سائیں گاندا رہیا۔۔۔مڑھیاں دے دیوے بلدے رہے۔۔۔