کورس گرل ۔۔۔ چیخوف

The Chorus Girl

Anton Chekov

پنجابی التھا ۔۔ راشد جاوید احمد

طوائف

جس زمانے وچ اوہ جوان تے خوبصورت سی تے اسدی آواز پاٹ دار سی، اک دن اسدا شیدائی نکولے پیرووچ اسدی بارہ دری دے بیرونی برآمدے وچ بیٹھا سی۔ شدت دی گرمی تے حبس سی۔ کولیا کوف کھانا کھا کے ، گھٹیا شراب دی اک پوری بوتل پی چکیا سی۔ اسدا مزاج وگڑیا ہویا سی تے طبیعت مندی سی۔ دوںویں ڈھلے پئے سن تے اڈیک رہے سن کہ گرمی تھوڑی گھٹ ہووے تاں ہوا خوری لئی نکلن۔ 

یکا یک دروازے دی گھنٹی وجی، کولپا کوف، جو کوٹ اتار کے سلیپر پا کے بیٹھا سی، اچھل پیا تے سوال دے طور تے پاشا ول ویکھیا 

“ڈاکیا ہووے گا یا کُڑیاں وچوں کوئی ہووی گی”، گاون والی نے آکھیا۔ “

کولپا کوف نوں اسدی پرواہ تے نہیں سی کہ ڈاکیا یا پاشا دیاں سہیلیاں اسنوں اوتھے ویکھن۔ پر احتیاطاً اسنے اپنے کپڑے چکے تے نال دے کمرے وچ چلا گیا۔ پاشا دروازہ کھولن دوڑی۔ اوہ بہت حیران ہوئی کہ دروازے تے نہ ڈاکیا سی نہ کوئی سہیلی، بلکہ اک نامعلوم جوان تے حسین عورت سی، جو اپنے لیڑیاں تے حلیے توں کوئی شریف عورت لگدی سی۔ نو وارد دی رنگت اڈی ہوئی تے ساہ پھلیا ہویا سی، جیویں ڈنگیاں سدھیاں پوڑھیاں  تیزی نال چڑھ کے آئی ہووے۔

” کیہہ گل اے ؟” پاشا نے پچھیا

” میرا بندہ ایتھے وے ؟” 

” تیرا بندہ ؟”  پاشا نے ہولی جیہی آکھیا تے فیر انج ترٹھی  کہ اسدے ہتھ پیر ٹھنڈے پے گئے تے کمبدیاں وہیاں دوہرایا، ” کیہڑا بندہ؟” 

“میرا خاوند… نکولے پیرووچ کو لپاکوف…” 

“نہیں… نہیں بیگم، میں… میں کسے شوہر نوں نہیں جاندی۔” 

اک لمحہ خاموشی وچ گزریا۔ اجنبی عورت نے کئی وار اپنے زرد ہونٹاں تے رومال پھیریا تے دل دی دھڑکن سانوین کرن لئی سانس روکے رکھیا۔ پاشا اسدے سامنے بت وانگ ساکت کھڑی حیرت تے خوف نال اسدا منہ تک رہی سی۔

تے توں آکھ رہی ایں کہ اوہ ایتھے نہیں ہے؟” عورت نے سخت آواز وچ خاص طرحاں نال مسکرا کے پچھیا۔ 

“نہیں… میں نہیں جاندی توں کس بارے پچھ رہی ایں۔ ۔” 

“تسی مکروہ، حقیر، ذلیل او… اجنبی عورت نے پاشا تے نفرت تے حقارت نال نظر پائی۔ ہاں، ہاں، تسی مکروہ او۔ شکر ہے آخر تہانوں ایہہ کہن دا مینوں موقع ملیا۔” 

پاشا نوں احساس ہویا کہ ایہہ کرنٹ بھری  گوری، نازک انگلاں والی، حسین عورت اسنوں مکروہ تے کہہ رہی اے۔  اوسنوں اپنیاں بھریاں بھریاں لال گلھاں،نک دے داغ تے متھے تے آئیاں لٹاں ، جیہڑیاں کنگھی نال وی قابو اچ نہیں سن رہندیاں تے شرم آن لگ پئی۔ اوسنے سوچیا کہ جے میں ملوکڑی ناں ہوندی تے میرے چہرے تے غازہ تے متھے تے والاں دی جھالرنہ ہوندی، تاں ایہہ گل چھپ جاندی کہ میں “شریف” نہیں آں تے ایس گمنام، پر اسرارعورت سامنے میں انج ڈری ترٹھی نہ ہوندی۔   

عورت بولدی جا رہی سی ، “میرا خاوند کتھے ہے؟ اوہ ایتھے ہوئے یا نہ ہوئے، میری جتی توں۔ پر میں تینوں دس دیاں  کہ غبن دا حال کھل گیا ہے تے اوہدی تلاش ہو رہی ہے۔ پولیس اوہنوں گرفتار کرنا چاہندی ہے۔ ایہہ سب تہاڈی کارستانی ہے۔” 

عورت اٹھی تے گھابھری ہوئی کمرے وچ ٹہلن لگ پئی۔ پاشا اوسنوں تک رہی سی تے اس قدر ڈری ہوئی سی کہ اوہنوں کجھ سمھ نہیں سی آ رہیا۔   

“اوس دا کھرا لبھ جاوے گا تے اوہ اج گرفتار ہو جاوے گا”، عورت نے ہچکی لے کے کہیا، اوہدی آواز غصے نال بھری ہوئی سی۔  “میں چنگی طرحاں پتہ اے، ایہہ سب کس دے لچھن نیں۔ کمینی مکروہ ٹکے ٹتوکری، بیسوا!” عورت دے ہونٹ کمب رہے سی تے اوسدی نک حقارت نال چڑھی ہوئی سی۔ “میں بے بس آں، بے حیا عورت، سن دی ایں؟… میں بے بس آں، توں میرے توں ڈاہڈی ایں  پر میری تے بچیاں دی حفاظت کرن والا اوہ ہے! خدا سب کجھ ویکھدا ہے! اوہ منصف ہے! جو اتھر میں رو چکی ہاں ، جو راتاں میں جاگ جاگ کے کٹیاں نیں، اوہ اوس سب دا بدلہ  لے گاتہاڈے کولوں۔ ویلا آئے گا کہ تسیں مینوں یاد کرو گیاں۔ ” 

پھرخموشی ہو گی۔۔ عورت کمرے وچ ٹہلدی رہی، ہتھ ملدی رہی۔ پاشا حیران پریشان اوسدا منہ تک رہی سی۔ اسنوں ڈر سی کہ ضرور کوئی بلا نازل ہون والی ہے۔ 

“مینوں کجھ نہیں پتہ”، ایہہ کہندے ہوئے اوسدی اکھاں وچوں اتھرو نکل پئے۔ “

عورت نے چیخدیاں آکھیا، “جھوٹ بولدی ایں توں؟” اوسدیاں لال انگارہ اکھاں پاشا ول سن۔ “مینوں سب پتہ ہے! میں تہانوں بہت دناں توں جاندی آں۔ مینوں پتہ ہے کہ اوہ مہینہ بھر توں روزانہ ایتھےآندا جاندا اے۔” 

اچھا، ایویں ہی سہی۔ فیر فرماؤ؟ میرے کول تے بہت سارے ملاقاتی آندے نیں۔ پر میں کسے نوں مجبور نہیں کردی۔ اوہ وی اپنی مرضی دا مالک ہے۔”” 

“مینوں غبن دا پتہ چل گیا ہے۔ اوسنے دفتر وچ غبن کیتا۔ تہاڈے جیہیاں جیہی گئیاں گزریاں دی خاطر اوسنے ایہہ جرم کیتا۔” عورت اک دم چپ ہوئی تے فیر کڑک کے بولی، “جاننی آں کہ تہانوں اخلاق تے مروت نال کوئی لینا دینا نہیں، تہاڈا کم تاں محض آفت ڈھانا ہے۔ پر فیر سوچدی آں کہ تسیں اینیاں  ذلیل  ہو  کہ تہاڈے وچ انسانیت تے رہی ہی نہیں۔ اوہ بیوی بچیاں والا ہے۔ جے اوس نوں سزا ہو گئی تے جلاوطن کر دتا گیا، تاں اسيں بھکھے مراں گے، بچے تے میں… ایہہ من لو! ہن موقع اے کہ سانہوں اجڑن  توں بچالؤ۔ جے اونہاں نوں نو سو روبل دے دتے جان، تاں اوہ اوسدا پچھا چھڈ دیسن۔ صرف نو سو روبل دی گل ہے۔”

” کیہڑے نو سو روبل ۔۔۔ میں تے نہیں لے۔ ” پاشا نے آکھیا۔ 

” میں تیرے کولوں کدوں نو سو روبل منگے نیں۔ ۔۔۔نہ تیرے کول ایڈی رقم ہے، نہ مینوں تیرے پیسیاں دی لوڑ ہے۔ میں تے کجھ ہور منگ رہی آں… مرد عام طور تے تیرے وانگر دیاں عورتاں نوں قیمتی  تحفے تحائف دیندے نیں۔ مینوں صرف اوہ چیزیں دے دے جو میرے بندے نے تینوں دتیاں نیں۔” 

۔”بیگم، اسنے مینوں کدے کجھ نہیں دتا!” عورت دی گل دا مطلب سمجھدے ہوئے پاشا نے واویلا کیتا

” آخرسارا روپیہ گیا کتھے؟ اوسنے جو اپنی تے میری تے دوسریاں دی دولت لٹی… اوہ سب کیہہ ہوئی ہویا؟ سنو، میں بینتی کردی آں! میں غصے وچ بے قابو ہو کے تہانوں بہت سخت سست کہیا، اسدی معافی منگدی آں۔ میں جاننی آں، تہانوں میرے توں نفرت ہووے گی، پر جے تہاڈے وچ ذرا برابر ہمدردی ہے، تاں میری حالت دا گویڑ لاو میں التجا کردی آں، اوہ سب چیزاں مینوں واپس دے دیو۔” 

کجھ سوچ کے پاشا نے موڈھے ہلائے۔ “میں خوشی نال دے دیندی، پر خدا گواہ ہے، اوسنے مینوں کدے کجھ نہیں دتا۔ قسم کھا کے کیہندی آں، میرا یقین کرو۔ بے شک، تسی سچ آکھدے ہوو گے او، مینوں ہن خیال آیا”، گاون والی نے گھبرا کے آکھیا۔ “اوسنے مینوں دو معمولی چیزیں دتیاں سن، جے آکھو تے تہانوں دے دیواں؟” ہ

پاشا نے سنگار میز دا اک خانہ کھولیا تے اس وچوں اک کھوکھلی سونے دی چوڑی تے اک ہلکی یا قوتی انگوٹھی کڈھی۔ 

“ایہہ لو، بیگم!” 

عورت دا چہرہ لال سرخ ہو گیا  تے غصے نال کمبن لگ پئی۔ اوہنوں ایہہ حرکت بہت بری لگی۔ “کیہہ دے رہی ایں؟ میں خیرات نہیں منگدی، اوہ چیزیں منگدی آں جیہڑیاں تیریاں نہیں۔… جو تسیں میرے کمزور، تے بے سدھ خاوند نوں بے وقوف بنا کے ہتھیائیاں نیں… جمرات نوں میں  تینوں  ساحل تے اوسدے نال دیکھیا سی، تے توں قیمتی بروچ تے چوڑیاں پایئاں ہویئاں سن۔ معصوم بنن دا کوئی فیدہ نہیں۔آخری وار پئی پچھنی ۃاں، اوہ چیزاں دیں گی کہ نہیں۔  ” 

پاشا بڑے سکون نال بولی، ” کمال کردے اوہ تسی وی، میں یقین دلاؤندی آں کہ ایس چوڑی تے انگوٹھی دے علاوہ میں تہاڈے نکمے  پیٹرووچ دی کسے چیز دی شکل وی نہیں ویکھی۔ میرے لئی اوہ صرف مٹھے کیک لیایا کردا سی۔” 

عورت طنذ نال ہسی تے بولی، ” مٹھے کیک۔۔ گھروچ تے بال معمولی کھان والیاں چیزاں نوں ترسدے نیں تے  ایتھے مٹھے کیک لیائے جاندے نیں۔ توں چیزیں واپس کرن توں انکار کرنی ایں؟” جواب نہ ملیا تے عورت بیٹھ گئی تے اسمان ول نظر گاڑ کے سوچن لگ پئی۔ 

ہن کیہہ کیتا جاوے؟ جے نو سو روبل نہ ملے، تاں اوہ برباد ہو جاوے گا تے بچے تے میں وی برباد ہو جاواں گی۔ ایس ذلیل عورت نوں مار دیاں یا اسدے اگے جھک جاواں؟ 

عورت نے رومال منہ تے رکھیا تے ہچکیاں لین لگی۔ 

” میں بینتی کردی ہاں۔” اوہ ہچکیاں لے لے کے کیہہ رہی سی، “تسیں میرے خاوند نوں لٹیا، برباد کیتا، ہن اسنوں بچاؤ… اوہدا خیال نہیں ، تاں بچے… بچے… بچیاں نے تہاڈا کیہہ وگاڑیا ہے؟” 

پاشا دیاں نظراں وچ بھکھ نال ہسڑے سٹرک تے کھڑے بچیاں دی تصویر بنی تے اوسدیاں وی ہچکیاں شروع ہو گیئاں۔

“بیگم، دسو میں کیہہ کراں؟ تسی کیہہ رہی او کہ میں ذلیل آں، میں نے پیڑ ووچ  نوں برباد کیتا، پر میں یقین کرو. خدا دی قسم، مینوں اوس کولوں  کدے کجھ نہیں ملیا… ساڈے طائفے وچ صرف اک لڑکی ہے جسدا چاہن والا مالدار ہے، باقی سب روٹی تے آتش جو تے مشکل نال وقت گزار رہیاں نیں۔ نکولے پیرووچ نہایت تعلیم یافتہ تے شائستہ آدمی نیں، ایس لئی میں نے انہاں دی آؤ بھگت کیتی۔ شریف آدمیاں دی خاطر مدارات کرنا اساں دا فرض ہے۔”

” میں جو چیزاں منگیاں نیں اوہ میرے حوالے کرو! میں رو رہی آں… اپنے آپ نوں حقیر کر رہی آں… آکھیں تے گوڈیاں بھار جھک جاواں؟ جے توں ایہو چاہنی ایں؟”!” 

پاشا نے چیخ ماری تے ہتھ ہلائے۔ اسنوں خیال آیا کہ ایہہ پیلی رنگت والی سوہنی عورت، ایڈے وقار نال گل پئی کردی اے جیویں کسے سٹیج ڈرامے وچ ایکٹ کر رہی ہووے تے اپنے آپ نوں اچا تے طائفے دی کڑی نوں نیواں کرن دی نہت نال گوڈیاں بھار جھک جائے گی۔

پاشا تے اکھاں پونجھیاں تے بولی، ” اچھا میں چیزاں دے دینی آں۔ شوق نال لے جاو پر ایہہ نکولائے پیترووچ دیاں دتیاں نہیں۔۔۔۔ ہور لوکاں دیاں دتیاں نیں ۔۔۔ کیہہ آکھدے او؟”

فیر اوس دروازے دے اتے بنے دراز دا دروازہ کھولیا تے اک ہیرے دا بروچ، اک مرجان دا ہار، کجھ انگوٹھیاں تے چوڑیاں کڈھیاں تے عورت دے حوالے کر دتیں۔

” جے دل من دا اے تے ایہہ لے جاو پر تہاڈے بندے نیں مینوں کدی کجھ نہیں دتا۔ لے جاو، مالدار بن جاو ایہناں نال۔”۔ گوڈیاں بھار جھکن دی دھمکی توں ڈردیاں پاشا بولدی رہی، ” جے واقعی توں کوئی شریف عورت ایں تے اوہدی بیوی ایں تے اوہنوں اپنے کول رکھ۔ آہو۔ میں اوہنوں بلان نہیں سی گئی، اوہ اپنے آپ آیا سی۔ “

بھجیاں اکھاں نال عورت نے چیزاں ول غور نال ویکھیا تے بولی

” ایہہ کافی نہیں۔ ایناں دے تے پنج سو روبل وی نہیں لبھنے۔”

پاشا نے غصہ کھا کے دراز وچوں اک سونے دی گھڑی، اک سگار کیس تے کفاں دے بٹن کڈھ کے سٹ دتے تے دونویں ہتھ چک کے بولی

” ہن میرے کول کجھ نہیں رہیا۔ دل چاہے تے تلاشی لے لے۔”

عورت نے ٹھنڈا ساہ لیا تے ساریاں چیزاں رومال وچ بنھ کے چلی گئی۔

نالدے کمرے دا دروازہ کھلیا تے کولپاکوف آیا۔ اوہدے چہرے دا رنگ چٹا وسار سی تے سر انج ہل رہیا سی جیوں اوس کوئی کوڑی شے پی لئی ہووے۔اکھاں وچ اتھرو وی نظر آ رہے سن۔

پاشا نیں اوہدے ول کھان والیاں نظراں نال ویکھیا تے بولی، ” توں مینوں کیہڑے تحفے دتے سن تے کدوں؟ ذرا دس تے سہی۔

کولپاکوف نے سر ہلایا، ” تحفے ۔۔۔ تحفیاں دا کیہہ ذکر ۔۔۔ اوہ تیرے اگے روئی نہیں۔۔۔اوس تیرے اگے اپنے آپ نوں ذلیل نہیں کیتا۔ “

پاشا نے فیر چیخ کے پچھیا، ” میں پچھنی آں، توں مینوں کیہڑے تحفے دتے سن ؟”

” غضب خدا دا ۔۔۔اوہ اک شریف عورت، خوددار، نیک ۔۔۔۔ اوہ ایس چڑیل اگے گوڈیاں بھار جھکن لئی تیار سی۔۔۔اوہ ایہہ سب میرے کرتوت نیں، اوہدی ایہہ حالت میری وجہ توں ہوئی۔۔۔” اپنا سر ہتھ تے رکھ کے اوہ رون لگ پیا۔

” میں اپنی ایہہ خطا کدی نہیں بھلاں گا۔ کدے اپنے آپ نوں معاف نہیں کراں گا۔۔۔دور ہٹ جا میرے کولوں ۔۔۔ذلیل مخلوق۔۔۔” اوہنے پاشا دے کول آ کے اوس نوں زور دا دھکا دیندیاں آکھیا، ” غضب خدا دا ۔۔۔ اوہ گوڈیاں بھار جھکن نوں تیار سی ۔۔۔۔۔تے ۔۔ایس توں اگے۔۔۔ایس توں اگے۔۔۔”

اوہنے چھیتی کر کے کپڑے پائے تے نفرت نال پاشا نوں دھکا دے کے دروازہ کھول کے باہر نکل گیا۔

پاشا لیٹ گئی تے زور زور دی رون لگ پئی۔ اوہنوں افسوس ہو رہیا سی کہ جوش وچ آکے اوہنیں اپنیاں قیمتی چیزاں کیوں دے دتیاں، اوہ اپنے آپ نوں زخمی محسوس کر رہی سی با لکل انج ہی جدوں کسے تاجر نیں تن سال پہلاں، بغیر کسے وجہ دے ماریا سی۔ اوہ چوکھے زور نال رون لگ پئی۔