Penslips Weekly Magazine Issue # 100

واہ پیا جانے 

 
انور علی 

فیض نال میرا پہلا واہ شملے چ پیا۔ سبط حسن دا کہنا اے، واہ واہیات توں بنیا اے۔ اصل وچ ایہہ اک پنجابی اکھان دی دوجی ٹنگ اے۔ پورا اکھان اے “راہ پیا جانے یا واہ پیا جانے “راہ تسیں کسے پینڈو توں پچھ کے ویکھ لووتے واہ اوس کیفیت داناں اے جد تسیں اک مشین گن پھڑی اوس راہ دسن والے دا ناں پتا پچھدے پھردے او۔ شملے وچ کجھ کلرک اپنے آپ نوں بڑا علم پچھانو جاندے تے ادڈیاں اچیاں کرکے ٹردے۔ جد اکٹھیاں ہور طرح طرح اک دوجے اتے اپنے علم دا رعب پاندے ۔ اک دن اک بندے مینوں پچھیا”توں فیض پڑھیا اے ؟”می کہیا “آہو ، پر ہن یاد نہیں پیندا۔ تیجی چوتھی چ پڑھیا سی “کہن لگا “میرا مطلب اے نقش فریادی “میں کہیا “تیرا مطلب غلط اے۔ ایہہ نقش فریادی نہیں ۔ ایہہ ہے، “نقش فریادی ہے کس کی شوخی ع تحریر کا “غالب دے دیوان دی پہلی غزل دا پہلا مصرعہ”کہن لگا “میں فیض دی کتاب دی گل کرداں “۔
پھیر اوہنے مینوں لمیاں پالیاتے نقش فریادی سناندا رہیا۔ اوہدے مگروں میں بڑا چراک مشین گن ڈھونڈ دا رہیا تے فیض احمد فیض تے فیض لدھیانوی دا پتا پچھدا رہیا۔ 
پاکستان ٹائمز چھاپن دیاں تیاریاں ہو گئیاں سن، میں میاں صاحب نون پچھیا”ـمیاں صاحب ایڈیٹر کون ہووے گا ؟”کہن لگا “فیض احمد فیض “کاوس ویلے میاں افتخار الدین شملے دیاں پہاڑیاں بن کے میرے آلے دوالے گھمن لگ پیا۔ جد مینوں سرت آئی تے میں اپنی کڑنوں کہیا “فکرنہ کر۔ ایہہ شاعر بندہ اے۔ کوئی سفارش پواکے فوج وچ وی جاوڑیاسی۔ ایہہ ایڈیٹری نہیں کر سکدا۔ ایڈیٹری بڑی اوکھی شے اے۔ توں فکر نہ کر “پر فیض ایڈیٹری کردا رہیا۔ لوکی کہندے اپنی شاعری ورگی۔ لوکی کہندے ، میں نہیں کہندا۔ میں تے اپنی کڑنال جھوٹھ بولدا رہیاتے وس گھولدا رہیا۔
اگست 47دے شروع وچ میں لدھیا نے گیاتے اوتھے بڑیاں گولیادں ، گولے ورھدے سن پر میں ٹکیا رہیا۔ کدی کدی سوچدا ایتکیوی فیض ہتھ نہ کر جاوے۔ مہینے کو مگروں مڑ “پاکستان ٹائمز”دے دفتر اپڑدیاں تے مظہر کہن لگا: توں آگیاں ؟ نٹھ کے فلیٹی جا۔ فیض تنیوں لین جا رہیا”پر فیض چلا گیا سی تے میں اپنی کڑنوں پہلی وار ہسدیاں سنیا۔ فیض لدھیانے دے کیمپاں وچ کھجل ہوندا رہیا۔ لاشاں پچھاندا رہیا۔ تیجے چوتھے مڑیاتے میری میزتے پندراں ویہہ تصویراں سٹ کے چلاگیا۔ مونہہ اوہدا لٹکیا گوڈیاں نوں لگداسی تے رنگ وی ہلدی ورگا ہویاسی۔ مینوں فکر جیہی پے گئی کہ فیض جو اینی چھیتی چلا گیا ایہہ تصویراں وچ کوئی بمب نہ رکھ گیا ہووے۔ سبھ توں ہیٹھلی تصویر اک لاش دی سی۔ میرے بیلی کالیے دی لاش ۔ فیض مینوں پھیراندرلی مارگیا۔ باقی دا غصہ اوہنے Ajourney in to the land od fear لکھ کے کڈھ لیا۔ 
ہسپتال وچ میرے ڈاکٹر مینوں کہیا “تیرا یڈیٹر گرفتار ہوگیا اے “میں کہیا “اچھا”کہن لگا توں حیران نہیں ہویا؟ میں کہیا نہیں۔۔۔۔ “ہاں ، ہاں ، ہویاں ۔ بہت حیران “ڈاکٹر کہن لگا “ہن توں آرام نال ما ے جاتے ویکھ اٹھنا بیٹھنا وی نہیں “میں چدر مونہہ تے لے لئی : سو دن چور دا اک دن سادھ دا۔ ایہنے اک دن پھڑا ای جاناسی۔ پاکستان بنن توں پہلوں ایہہ اچے افسراں ، گورنراں دیاں چٹھیاں کیچ کرکے چھاپ دینداسی تے سکٹری ایٹ، گورنر ہاؤس تے نویں دلی وچ کھپ پے جاندی۔ مینوں ایہہ نہیں پتا فیض ایہہ کم کیویں کرداسی پر کرداسی پر کردا ضرور سی۔ ہن پاکستان بن گیاسی پر چور چوریوں جاندا ہیرا پھیری توں نہیں جاندا۔ کجھ لوکان اچی اچی کہیا “ایہہ غدار نیں ایہناں ملک، حکومت ، عوام وغیرہ دے خلاف سازش کیتی اے “تے وزیراعظم جلسیاں جلوساں وچ مکے دکھاندا پھردا۔ پر میں نہیں مندا۔ میرا جی کیہندا اے ایس سارے فسانے دی وچلی گل کوئی چٹھی اے جیہڑی فیض نے پھڑلئی سی تے ایہہ گل خان صاحب نوں چنگی نہیں لگی۔
ہن شاعراں قفس پنجریاں وغیرہ بارے شعر لکھ لکھ کے دفتراں دے دفتر بھر چھڈے نیں پر میں اینا تھوڑا دلا کسے بندے نوں جیل وچ نہیں ویکھ سکداں، بھاویں اوہ فیض ای کیوں نہ ہوے۔ فیض نوں میں جیل وچ ملن نہیں گیا۔ اینا کردا رہیاں کہ اوہدیاں نطماں ، غزلاں ، رسالیاں والیاں کول ویچدا رہیا۔ ایدہے وچ وی فیض مینوں ہتھ لا جاندا۔ اکو گل دسداں۔ اک دن ایلس مینوں کہیا ایہہ غزل فلاں بندے نوں دینی اے، ویہہ روپے لے کے۔ میں فلاں بندے نون فون کیتا کہن لگا”شامیں تیرے گھر آکے لے لواں گا”کہیا “پیسے لیندا آویں “شامیں اوس بندے مینوں ویہہ روپے پھڑائے تے غزل پڑھن بیٹھ گیا۔ بڑی واہ واہ مگروں کہن لگا “ایس غزل دے نال تے شراب ہونی چاہیدی “میں اوہنوں اک گلاس بیئر دا دتا اک آپ ورت لیا۔ کہن لگا “بس “میں کہیا “ایہو تیری جیب وچ ویہہ روپے نہیں “اگلے دن ستاں و چ تیراں پلیوں پاکے ایلس نوں دتے ۔ اوہدے مگروں میں ہر بندے نوں پہلے ایلس کول بھیجدا رقم دین لئی جد اوہ پلائی وڈ دی کندھ دے پاروں “سبھ اچھا”کہہ دیندی تے میں فیض دی غزل اوس بندے نوں پھڑا دیندا۔ پر فلاں والے تیراں میرے اندر کڑکڑکڑکڑ کردے۔ 
اک دن میرے کول سگرٹاں لئی پیسے نہیں سن تے میں ایہناں تیراں راپیاں نوں گن رہیاسی۔ اپنے وچ اختر عارف میرے کمرے آ وڑیا تے میرے کن وچ کھسر پسر کرن لگ پیا۔ میں کہیا “کھل کے گل کر “پر اوہ کھسر پسر کردا گیا۔ ٹیلی پرنٹر تے فیصلہ آگیاسی۔ کہن لگا “ویکھیں نہ ، نیوز روم وچ ساڈا سبھ دا خیال اے کہ فیض تے اوہدی فیملی دے نیڑے ہوندیاں توں ای “ہن فیض دی فیملی بارے تے گل ٹھیک اے۔ پر فیض ؟ نہ فیض والی گل جھوٹھی ۔ فیصلہ اخباراں وچ وچ چھپ گیاتے لوکی مینوں کہندے “تیرے یار نوں صرف چار سال دی ہوئی؟”تے میں بڑا بھیڑا پیندا۔ 
فیض نوں کسے دسیا کہ میں پنجابی کہانیاں لکھداں تے اوہنے پنجابی نظماں لکھنیاں شروع کردتیاں ۔ ہن اوہ کدی کدی کسے بندے نوں اپنی پنجابی نظم دے کے میرے کول گھلدا اے تے اوہ بندہ مینوں پچھدا اے ” توں فیض دی ایہہ نویں نظم پڑھی اے ؟”جد میں کہناں ” کہناں “نہیں “تے اوہ مینوں نظم سنان لگ پیندا اے ۔ اوس دن میرے کولوں کارٹون نہیں بنداتے ایڈیٹر مینوں کھاؤں وڈھوں کردا اے۔ ہن میں اوہنوں کیہ دساں۔ 
اج توں تن چار دن پہلے حمید اختر مینوں فون کیتا۔ “انور توں فیض صاحب بارے پنج منٹ دی گل بات کرنی اے “میں کہیا “کیہڑا فیض ؟ کہندا “بکواس نہ کر “سکھ نوں جد غصہ آندا اے تے اوہMoreover کہہ کے سچی پنجابی بولدا اے۔ مینوں غصہ انگریزی وچ آندا اے۔ میں کہیا” Allright he will get it تے فون بن کردتا۔ 
میرا خیال اے میرے پنج منٹ ہوگئے نیں ۔