عینی شاہد ۔۔۔ محمود احمد قاضی
سکینہ ٹاہلی دے درخت تھلے آ کے کھلو گئی۔
ہرے رنگ دی میلی جئی چادر نال اوہنے اپنا سر ڈھکیا ہویا سی۔ خشک والاں دیاں کجھ لٹان اوہدے متھے تے، تے سجی گلھ تے کھلریاں ہویئاں سن۔ اکھاں لال بوٹی نظر آ رہیاں سن۔ انج لگدا سی اوہ پچھلیاں دو تن راتاں توں مسلسل جاگ رہی سی۔ ایسے اونیندرے دا اظہار اوہدیاں دوہاں اکھاں دے تھلے پئے کالے حلقیاں توں وی ہو رہیا سی۔ اوہ بار بار اک پاسے ویکھ رہی سی تے اپنے ہتھاں دیاں انگلاں نوں اک دوجی چ پھسا کے دوہرا کر رہی سی جیویں انگلیاں دے کڑاکے کڈھ رہی ہووے۔ پیراں نوں وی گھڑی گھڑی حرکت دے رہی سی۔ کدی چادر دا پلہ ہتھ چ پھڑ کے مسلن لگ پیندی سی تے کدی ۔۔۔۔ معلوم ہوندا سی اوہ نچلی کھلو ای نہیں سی سکدی۔
ٹاہلی دا درخت ہسیا
” اوہنے نہیوں اونا جیہدا توں انتظار پئی کرنی ایں۔ “
سکینہ نے اکھاں چ آئے اتھرواں نوں ہتھاں نال سمیٹ کے فیر اوسے پاسے ویکھیا جدھر اوہ شروع توں ای ویکھ رہی سی۔ اتھرواں اک واری فیر ہلہ ماریا تے اوہدیاں اکھاں دی دہلیزوں باہر نکل آئے جیویں اوہنوں یقین دوا رہے ہون۔
” سکینہ توں فکر نہ کر، جمال ضرور آئے گا۔ “
” پر لوکاں دیاں گلاں ۔۔۔۔”
” لوک دے گلاں کردے ای ہوندے نیں ۔۔۔”
” پر میں نہیں چاہندی کہ میرے جمال دیاں گلاں لوک کرن ۔۔۔ تے نال ہسن۔۔۔”
” اوہ ہسدے نیں تے ہسن دے ۔۔۔ تیرا کیہہ لیندے نیں ۔۔۔۔”
” پر ایسراں اوہ میرا کجھ چھڈ دے وی تے نہیں۔۔۔۔”
سکینہ تے جٹاں دا منڈا جمال بچپن توں گھر گھر بنان دی کھیڈ کھیڈدے دل وچ نویاں نکور سجریاں تے نویکلیاں سدھراں لے کے جوان ہوئے۔ اوہناں دیاں اکھاں وچ محبت دی قوس قزح دے ستے رنگ اپنی بہار وکھا رہے سن۔ جمال نوں کوئی پرواہ نہیں سی جے سکینہ پنڈ دے اک معمولی جیہے موچی دی دھی سی تے اوہدے ماں پیو کول اوہنوں ڈولی اچ پان لگیاں سوائے ہوکیاں تے سسکیاں دے، نال دین نوں ہور کجھ نہیں سی۔ ۔۔۔۔ سکینہ انج کنی نیویں سی ۔۔۔ دھرتی دے سینے نال لگی گھاہ دی اک پتی وانگوں کمزور ، مجبور تے لاچار۔ جیہدی اپنی اک حیثیت ہوندیاں ہویاں وی کوئی حیثیت نہیں سی۔ پر جمال نے اوہنوں اپنے سنگ لا کے جدوں اوہنوں محبت دے اچے چبوترے تے بٹھا دتا تے فیر اوہ نیویں نہیں رہی اوہدے جنی ای اچی ہو کھلوتی سی۔ اوہ بے حیثیی دے کچے کوٹھے وچوں نکل کے عزت تے وقار دے پکے محل کھروکے چ آ کھلوتی سی۔ جمال دے ہتھ وچ ہتھ پا کے اوہ ہن جدوں مسکراندی سی تے خزاں اچ سرخ گلاب کھڑن دا چارہ کردے سن۔
دوہاں دے دناں تے راتاں دی مانگ روشنی دے سیندور نال بھری ہوئی سی ۔۔۔۔ پر ۔۔۔۔۔
بس ایس پر توں اگے جے کجھ وی نہ کہیا جاوے تے لوک آپ ای سمجھ جان گے
کہ ۔۔۔
دوروں گھوڑے دھوڑ اڈاندے آ رہے سن۔ اوہ نیڑے آ گئے تے سکینہ نے ویکھیا، جمال دا ابا مشکی گھوڑے تے سوار آپنے ٹاسے دے پٹکے نوں ٹھیک کر رہیا سی۔ اوہ مسکراندا ہویا سکینہ ول ویکھ کے اگانہاں لنگھ گیا۔ اوہدے پچھے اون والا اک چمچہ بولیا
” چودھری جمال دے ویاہ دے دن متھ کے آ رہے آں۔ ایس لئی شید سکینہ سانہوں مبارکباد دین ایتھے آن کھلوتی اے۔ “
فیر اوس سوار نے کھبے پاسے مونہہ کر کے زمین تے تھک دتا۔
” ہا ۔۔۔ ذات دی کوڑھ کرلی تے چھتیراں نوں جپھے۔”
سکینہ دیاں اکھاں دے اتھرو فیر بے صبرے ہون لگ پئے۔
تے ٹاہلی دا درخت
2
سارا دن ہل چلا کے جمال بڑا تھک گیا سی۔ اوہدے کپڑے مٹی رنگے ہو گئے سن۔ اوہنے کپڑے ہتھ نال جھاڑے ، سوئے دے پانی نال مونہہ ہتھ دھوتا تے آ کے ٹاہلی دے درخت نال ٹیک لا کے بیٹھ گیا۔ درخت دی چھاں بڑی ٹھنڈی تے مٹھی سی۔ جمال نے پنڈ ول ویکھیا۔ اجے شام نہیں سی ہوئی پر ملکاں دے گھر دیاں کندھاں تے بجلی دیاں مرچاں پئیاں لگدیاں سن۔ کمی کمین ایدھر اودھر نس بھج رہے سن۔
ملکاں دے گھر دے اندر اک وڈے کمرے چ لال سوہا جوڑا پا کے رنگلے پلنگھ تے سکینہ بیٹھی سی۔ اوہدے ارد گرد کڑیاں دا اک جھرمٹ سی۔ اوہ بھاتو بھات بولیاں بول رہیاں سن۔ انج لگدا سی جیویں بہت ساریاں چڑیاں مل کے چڑ چو ۔۔۔ چڑ چوں۔۔ چوں چوں کر رہیاں ہون۔
اوہناں دی اک سہیلی ۔۔۔ اک سکھی ۔۔۔ اک بھین نے اج پُھر کر کے اڈ جانا سی۔سکینہ دا اج ویاہ سی اوہنے تھوڑی دیر بعد پرائی ہو جانا سی۔ سکینہ جٹی دی ڈولی نے جمال ہالی دی کنڈ توں لنگھ جانا سی۔
جمال نے ہوکا لیا تے ٹاہلی دا درخے ہسیا۔
” جھلیا ۔۔۔ اکھیں ویخ کے زہر کھادا ای ۔۔۔”
جمال دے چہرے تے سکینہ دے گھر دے سامنے وجدے واجیاں دی اواز سن کے زہریلی جئی مسکراہٹ ابھری۔ اوہنے سوچیا، تے میرے کولوں وی سچ ای بولیا گیا اے ۔۔۔ کیوں کہ میں سنیا اے اک دیوانہ فلسفی سقراط جس دا ناں سی۔ اوہنوں وی سچ بولن پاروں ای زہر دتا گیا سی۔ ٹھیک اے سچ بولنا ایس دور دا سبھ توں وڈا جرم ہوئے گا پر میں تے پیار کیتا اے۔ ۔۔۔ کدھرے سقراط نے وی تے ۔۔۔۔
فیر اوہ ہس پیا۔
” جھلا ۔۔۔ میں نہیں سقراط سی۔ زہر پی کے سمجھ بیٹھا سی جے اوہنے بڑی چھال ماری اے۔ بڑا تیر ماریا اے۔
اوئے میں تے اپنا لہو پی رہیا واں تے فیر وی زندہ آں ۔۔۔ میرے نال شٹاپو کھیڈن والی میری محبت اچ رنگلے پلنگھ چڑھ بیٹھی اے ۔۔۔ زندہ میں آں تے مرن اوہنوں وی کسے نہیں دینا۔ اوہدے پیو دیاں اکھاں دا پہرہ اوہنوں اپنی سجی بانہہ دیاں چوڑیاں وی نہیں تے توڑن دے گا۔ اوہ سہاگن اے پر بیوہ رہے گی۔ اوہ بیوہ اے پر سہاگن رہے گی۔ ۔۔۔ واہ اوئے سقراط توں تے مینوں ۔۔۔ میرے تے سکینہ کولوں بوہت چھوٹا لگا ایں۔ ۔۔۔ بہت ای چھوٹا۔
ٹاہلی دا درخت فیر ہسیا۔،
” جھلا ۔۔۔ جمال جھلا ۔۔۔۔”
3
سکینہ ملکانی تے خان جمال دونویں ٹاہلی دے درخت تھلے کھلوتے سن۔
سکینہ دی لال چنی تے ٹنگے تارے رات دے ہنیرے وچ چمک رہے سن۔ اوہدے متھے تے ٹکہ لٹ لٹ پیا کردا سی۔ اوہدے جسم تے ساہواں چوں کچی کچی جیہی خوشبو آ رہی سی۔مہندی اوہدے ہتھاں دیاں تلیاں تے رت وانگوں ڈُلھی ہوئی سی۔ اوہدی کھبی بانہہ دا چوڑا چھنکیا تے کدھرے بیٹھی کوئل نے اپنے پر چھنڈے تے اپنی چنج پراں تھلے لے لئی جگنوواں دی اک قطار کولوں لنگھی تے خان جمال دے چہرے دی ای نظر آون گ پئی
اودیاں مُچھان تے کپڑیان تے گیا سینٹ خشبوواں دے بے کھارن گ پیا اودے گُٹ دے بدھی قیمتی گھڑی دا ڈائ چمک ریا سی کھسے دا تلہ وی کدی کدی لشک ماردا سی۔
دونویں اک دوجے ول ویکھ رہئے سن
دوہاں دے ساہ تکھے تے بے ترتیب سن
” جمال، اج میرا ویاہ اے ۔۔۔ میں تینوں آخری وار ملن آئی آن”
” اج میرا وی ویاہ اے سکینہ ۔۔۔ تے شاید میں وی تینوں ۔۔۔۔”
” میں تے مجبور ساں جمال پر ۔۔۔ توں ۔۔۔”
” تے ایہہ ای میں کہنا واں۔۔۔ میں تے مجبور ساں سکینہ پر توں۔۔۔
” میرا خیال اے سانہوں پچھانہہ جان دی نہیں اگانہہ جان دی لوڑ اے ۔’
” توں ٹھیک آکھنی ایں سکینہ۔۔۔ کیوں کہ توں ہمیشہ ای ٹھیک آکھیا اے۔۔”
” میں تے ٹھیک ای آکھیا اے پر میرا ابا ۔۔۔”
” ہاں تیرا ابا ۔۔ تے میرا ابا ۔۔۔ دونویں”
” گل تے میری ای منی جانی سی۔ جمال۔ پر تینوں پتہ اے اسیں ملک آں تے ملکاں دی دھی دا رشتہ کوئی ملک ای لے جا سکدا اے۔ “
” ہاں تینوں وی پتہ اے، میں خان آں ۔۔۔ تے مربعیاں دا مالک ۔۔ تے خاندانی اصولاں مطابق اوس کڑی نوں ای ویاہ سکنا واں جیہڑی داج وچ چھ مربعے لے کے آوے۔”
دوہاں نے اک دوجے ول انج ویکھیا جیویں مردا بندہ آلے دوالے ترسدیاں نگاہواں نال ویکھدا اے۔ اوہ دونویں اپنی اپنی راہ ٹر پئے۔
ٹاہلی دا درخت پہلوں ہسیا تے فیر رو پیا۔
تے اوہ ہن انتظار کرے گا اوس ویلے دا جدوں کوئی اوہدے کولوں آ کے پچھے گا
” توں رویا کیوں سیں ؟ “
” تے ہسیا کیوں سیں ؟ “
Read more from Mahmood Ahmad Qazi
Read more Punjabi Stories