لکھ سوال تے کلی میں ۔۔۔ عائشہ اسلم ملک
لکھ سوال تے کلی میں
عائشہ اسلم ملک
سوال تے لکھ نہیں کڑوڑ نیں پر ایہناں سوالاں نوں پچھن دی اجازت نہیں مینوں۔ بہت سارے سوال میں کروی نہیں سکدی کہ سچ بولدے بولدے، لکھدے لکھدے میں ہن تھک گئی آں۔ ہر پاسے جھوٹ ای دسدا اے۔ میرے ورگے لوک کتھے نیں ؟
ہر سوال دے جواب ساہمنے اک ہور سوال جھاتی پاوندا نظر آوندا اے۔
ہر شے دی زیادتی توں اسیں گھابر جاندے آن۔ ایسے لئی اجے اوہو سوال بہت نیں ۔ اج ایہناں وچوں اک وی جواب مینوں مل جائے یا تہانوں تے اک سوال گھٹ جائے گا۔۔۔۔۔
جتھے اینے گھاٹے اسیں سانبھ کے بیٹھے آں اوہتھے کجھ ہور سہی۔
آو درد ونڈایئے تے سچ بولن، لکھن تے ورتن دی عادت پایئے تے بھلیاں گلاں یاد کریئے۔
جے ہر شے دا چیتا وِسر گیا تے اک دن اسیں سارے ای چیتا بن جاواں گے۔ اوس گھڑی تو پہلاں ای اپنے اصل ول پرت آیئے ۔۔۔۔ آو نا ۔۔۔۔ !!
عائشہ اسلم
1۔
بابلا وے
میں اپنی حیاتی دی سزا بنی، بد دعا وی تے کدی اگ کدی دھواں تے کدے پُرے دی وا ۔۔۔۔
جدوں میں جمی تے لہور دے چارے بُرجاں چیکاں ماریاں۔ راوی دے کنڈیاں نے ہاواں بھریاں تے چھلاں نے وین کیتے۔
ترنجنے دی تند ٹُٹ گئی۔ شیشے شکلاں بھل گئے۔ گھر تے گھر والیاں لئی میں تریہڑ بنی تے کدی نہ رکن والا ہاسہ، کدی نہ سیون والا تروپا۔ سارے دھاگے اک لیک بن گئے وچھوڑے دی۔ راہواں ڈکن والی سوئی سارے تروپے توڑ کے نسی۔
اوہنوں کسے وی نہ پھڑیا نہ مہنا دتا
اوہ وچاری کسے دی دھی نہ بنی
مینوں دکھاں درداں، بھکھاں تریہاں جمیا
سزاواں خورے کتھوں لبھ جاندیاں نیں
کِنے دناں توں ہٹیاں بند نیں۔ کسے شے دا مُل نہیں پیندا
ہر شے تے ہر بندہ ککھوں ہولا ہویا پھردا اے
لکھ سوال تے کلی میں
سبھ دے دلاں تے جندرے لا کے چابیاں وی گنوا کے گھر دے بوہے کول بیٹھے آں۔اڈیک وی نہیں مکدی۔ موت دی جنج وی ویہڑے نہیں ڈھکدی۔۔۔۔ فیر وی کسراں جی رہے آن، اک دوجے دے دل دے نیڑے تے اک دوجے دی پہنچ توں دور،پینڈے اینے لمے کدی نہ ہوئے سن۔
منزلاں اینی دور دسدیاں سن۔ لوکی اینے جھوٹ بولدے سن۔ اک دوجے دے دردی ہوندے سن
پر اوہ زمانے لنگھیاں وی عمراں ہویئاں
فیر اسیں پچھتاوا تلی تے رکھ کے کیوں پھرنے آں ؟
جے سبھے کجھ ساڈے وسوں باہر اے تے فیر اسیں ہنجو تے دکھ دے نال کیوں جیوندے آں ؟
اپنے آپ نال گوڑھیاں گلاں کیوں کرنے آن ؟
یا فیر اسیں چپ وی کیوں رہنے آں ؟
2۔
کدی سوالاں دی پوہڑیاں توں اتر کے جواباں دے کچے ویہڑے توں لنگھ کے تکو، خواہشاں تے سدھراں نوں بھل کے سوچو۔ کسے اکو کہانی نوں پڑھدیاں جانا یاں کسے بھلی ہوئی نظم نوں یاد کرنا، وسریاں گلاں تے گواچے ہتھاں نوں لبھنا۔ کسے پرانے گیت دے ادھے بولاں نوں گنگنانا، بدلدے رنگاں نوں تکنا تے چپ رہنا۔ گلاں کردیاں ہویئاں بھل جانا۔ اداسی دی چھاں وچ دن دا ڈب جانا تے شام دا سوں جانا کیہو جیہا لگدا اے ؟ مینوں کسے ہور بستی وچ نویں لوکاں وچ چھڈ کے آپ ٹُر اونا تے دوروں ویکھنا کہ ایہہ سارا منظر ایہہ ساریاں گلاں باتاں ایہہ سارے سفنے ایہہ سبھے کجھ تہانوں کیہو جیہا لگدا اے ؟
3۔
حیاتی اک اجیہا وعدہ اے جیہڑا خورے کس نے کیہدے نال کیہڑے ویلے کیتا سی۔
کجھ گلاں بس انج ای چپ چپیتے ہو جاندیاں نیں۔ گھڑیاں مراداں پوریاں ہون دیاں ہوندیاں نیں تے کجھ مٹی وچ رُل جان لئی۔
جیویں کجھ لوکاں دی حیاتی مٹی وچ رُل کے ککھاں وچ تُل کے اپنا آپ ھار جاندی اے۔
خورے ایہہ ہار جت کنے لکھی تے کیوں ؟ حیاتی وچ لکھاں واری کوئی نویں گل کوئی نویں کہانی ہو جاندی اے۔ ایہہ وی تے اک کہانی اے کہ اک بندے نے فون کیتا تے کیہا
” کُڑیے ! توں حیاتی وچ ہوون تے نہ ہوون والیاں سبھے گلاں باتاں نوں بھل جاون دی سزا کیوں دینی ایں ؟ “
کُڑی سوچی پے گئی تے ہن تیک سوچ رہی اے۔
اوہدا سوال کدوں دا اوتھے ای کھلوتا جواب نوں اڈیک رہیا اے۔ اوس جواب نوں جیہڑا اپنا وعدہ بھل بیٹھا اے ۔۔۔۔۔ پر ۔۔۔۔۔ کُڑی ۔۔۔۔۔۔ ؟
4۔
مینوں پتہ اے ہر کُڑی دی شام اداسی دیاں بانہواں وچ روندیاں لنگھدی اے، اوہ ورہیاں توں کُرلانسی اے۔ مینوں پتا اے اوہ درداں دی چنی اتے اکلاپے تے تریہہ دے دھاگیاں نال ھاواں دے پھُل کڈھدی رہندی اے تے رات وی انگلاں دیاں ساریاں پوراں زخمی ہو جاندیاں نیں۔ فیر اوہ لہو رنگے ہتھاں نال خورے کسراں سویر دے متھے دے سارے وٹ دھو کے حیاتی دے بوھے راہیں باہر نکل جاندی اے۔ خورے کسراں ؟
5-
وگدے پانی ورگیاں یاداں۔ وچھڑیاں کونجاں دی پکاراں جیہڑے درد اتے وچھوڑے دے گیت سناوندیاں نیں۔ آوندے جاندے سمے تے رُتاں وچ ملن تے وچھڑن وچ اپنا آپ گنواون وچ چپ کر کے دکھ سہہ جان وچ ای کتھے اوہ کونجاں وی ۔۔۔۔ اک دن کلیاں چھڈ کے پردیسی ہو جاندیاں نیں، مُڑ نہیں اوندیاں۔ پنچھی تے پردیسیاں نوں موڑن والا ویلا کتھے لُک لُک جاندا اے ۔۔۔۔ ؟
6۔
جنگل توں رُسن والے پکھیرو توں کتھے ٹر گیا ایں ۔۔۔۔۔۔ ؟
اکلاپے نے تینوں واجاں ماریاں فیر واج چیک بن کے رولا پاوندی رئی۔
شہر نوں جان والیاں راہواں اتے اچے تے بھاری پتھراں دا پہرہ اے۔
بُہیاں تے ویری فوج دا لشکر کھلوتا اے۔ زمین تے کھلرے پتر رو رو کے اپنا آپ ونجا بیٹھے نیں۔ گھا زمین نوں چُم کے خورے کیہہ کجھ کہندی اے۔
اکلاپا۔ بربادی۔تے ویرانی۔ویکھ ۔۔۔۔ سن !
ایہہ خوف دی واج کدروں پئی اوندی اے۔ اک جھلی عورت چپ بیٹھی اے تے اوہ چھاں والا رکھ جیہنے تینوں جیونا سکھایا سی۔۔۔۔
اوہنوں بدبخت کہن والیاں نے سزا دا حکم سنا دتا۔
اج اوہدی اخیری شام اے ۔۔۔۔۔۔۔۔ اخیری شام
تیرے تے سارے سنگی ساتھی وی عمر قید ای کٹ رہے نیں۔ ۔۔۔ ایہناں سزاواں دا انت کدوں ہووے گا ؟
کدوں ایہہ آزادی دی وا وچ اُڈن گے
بھانویں ایہہ اڈاری کجھ چر لئی ہووے
اڈیک کدوں مکے گی تے سُکھ سنہیوڑے کدوں آون گے ؟
7۔
حیاتی میں تیرے سُکھ پیالے وچوں دو گُھٹ جے پی لیندی تاں کیہہ سی ؟
اکو گھٹ ای پیتا سی کہ اچن چیتی ہنیھری جھل پئی، ویلے دے پاگل ہتھاں وچ میں اپنا آپ وی بھل گئی۔ جس دی تاہنگ وچ راتاں دے جگراتے کٹے۔
دناں دے مٹھے سواد وی ہو گئے کھٹے ۔۔۔۔۔۔ شاماں دی پریت وی درد وچھوڑا بن گئی۔
تینوں پتہ اے ؟
دس کیہہ تینوں پتہ اے کہ حیاتی دے سارے رنگاں بھرے ورھے وی کچ دی ونگ بن کے ٹٹدے گئے یا فیر جُسے تے اک داغ بن گئے۔ آہو ایہہ داغ تاں مٹ ای جائے گا پر نہ مٹن والے نہ بھلن والے داغ کنے گو گوہڑے تے ڈاھڈے ہوندے نیں۔ ایہہ پھٹ غماں دے اندر جیون والی حیاتی دی کندھ تے لیکاں تے تڑیڑاں بن کے کدی کدی دس پیندے نیں، تے تڑیڑاں ودھدیاں ودھدیاں کندھ نوں کسے دن ڈھا دیندیاں نیں۔ ڈگی ٹھٹھی کندھ تے کسے دے کم دی نہیں ہوندی۔ ایہناں کندھاں نوں پٹین والا وی کوئی نہیں۔ اج تے بال وی بال نہیں رہے۔ فیر توں کسراں اپنے آپ نوں بال سمجھ کے اپنے نال کھیڈنی ایں۔ ایہہ کلیاں کھیڈناں کسراں دا لگدا اے۔
توں کتھے اوہ تے نہیں ؟
آہو توں تے اوہو جھلی بالڑی ایں جیہڑی غم تے ہنجو دے دانے چنی دیاں نکراں وچ بنھ کے پھردی اے۔ واجاں پچھے نسدی ایں تے پچھدی ایں
کون اے جیہڑا میرے مکئی ورگے دانے پھل بنادے ۔۔۔ کون اے ۔۔۔کون اے ؟ کوئی ہے کہ نہیں ؟
8۔
بوہت سارے امتحانی پرچے اجیہے وی ہوندے نیں جیہڑے حیاتی دے لنگھدے پلاں وچ آزمائش بن کے راہواں ڈک کھلوندے نیں۔
جیویں بوہت سارے سوال پیر پھڑ لیندے نیں جنہاں دے جواب اسیں آپ پچھے کسے منزل تے چھڈ کے بھل جانے آں۔
کئی اجیہے سوال جیہڑے اسیں اپنے آپ نال کردے آں۔ اوہناں دے جواب ساڈے توں پہلاں وی لوکی کتھے رکھ کے بھل بیٹھے تے اسیں وی بھل جانواں گے۔ ایہناں نوں لبھدیاں اسیں آپ وی کھلر جاندے آن۔ اسیں کیہہ چاھنے آں تے کیوں ؟
لوکی مناقفق کیوں ہوندے نیں ؟
ہر بندہ اپنی مرضی نال کیوں نئی جی سکدا۔
حیاتی دا ہر حصہ رشتیاں ناتیاں تے روزگار وچ ونڈیا گیا اے تے فیر ساڈا اپنا آپ کتھے وے ؟
جے محبت انسان نوں انسان بناوندی اے تے فیر اوہ ای محبت فاوئنٹن ہاوس تے مینٹل اسپتال دا راہ کیوں وکھاندی اے ؟
عورت تے مرد دوویں ظالم وی نیں تے مظلوم وی، حاکم وی تے محکوم وی، فیر الزام کسی اک اتے کسراں آ جاندا اے ؟
ہر کاما، کاما ای کیوں جمدا اے ؟
کجھ خواب صرف خواب ای کیوں رہ جاندے نیں ؟
کم کرن والیاں زنانیاں بارے غلط رائے کیوں رکھی جاندی اے ؟
پُتراں دی بے وفائی جان دے ہویئاں وی ہر عورت پتر دی خواہش کیوں کردی اے ؟
کجھ لوکاں لئی حیاتی ننگی دھپ دا اوکھا پینڈا کیوں بن جاندی اے ؟
راہ دے سارے رُکھ اپنی چھاں اکٹھی کیوں کر لیندے نیں۔ ؟
کدی کدی عورت بزدل کیوں بن جاندی اے ؟
انصاف کتھے وے ؟
کدی خوشیاں آون تے بوہے کیوں بند کرنے پیندے نیں۔ ؟
اداکار نوں ہر ویلے اداکار کیوں سمجھیا جاندا اے ؟
ایہناں سوالاں دے کئی جواب وی ہو سکدے نیں تے ایہہ وی کہ کوئی وی جواب نہ ہووے۔کجھ سوال صرف سوال بنن لئی حیاتی جیوندے نیں۔۔۔۔۔ جیویں بندہ جیون لئی بہانے، پج لبھدا اے۔
بہانے تے اسیں دوجیاں دی تسلی لئی لبھدے آں۔ اسیں ہر گل تے جشن منا سکدے آن پر خظریاں دے جمن تے نہیں، یوں جے خطریاں دا پیدا ہونا اینا ای خطرناک اے جنا جیوندے جاگدے نسدے بجھدے خطریاں دا مر جانا۔ شاید اج دے رجھے دور وچ خطریاں نوں مرن دی وی ویہل نئی۔
اسیں سبھ دے غم اچ برابر دے شریک آں، سوائے اپنے ۔۔۔۔ اسیں آپنے آپ نوں دھوکہ کد تیک دیندے رہواں گے ۔۔۔۔۔۔۔ ؟