بگے آ گئے نیں ۔۔۔ محمود احمد قاضی

بگے آ گئے نیں

( محمود احمد قاضی )

بگے آ گئے نیں پر چیزاں نوں سمجھن دا ول نہیں آیا۔ صحیح سرت نہیں آئی۔ میں اجے وی کجھ چیزاں نوں چھیتی سمجھ لیناں، پچھان لیناں تے کجھ گلاں نوں سمجھن لئی میں ورھے لے لیناں۔ اپنی ایس شروع کیتی گل دا ویروا لان لئی وی مینوں اک بات دا سہارا لینا پوسی۔

پنج چھ سال ہوئے نیں ساڈا اک لکھاری سجن اک سر بندھ کردا اے جے اوہ ہر ورھے دے اخیرلے دناں چ اک نکی جیہی بیٹھک دا بندو بست کردا اے تے اوتھے اسیں چند بندے رل کے اپنی اپنی بات سناندے آں۔ اوتھے اک ادھا بندہ باہروں وی آ جاندا اے۔ ایہہ میرے متر دا سکول اے جتھے اسیں بیٹھنے آں۔ اوتھے چا ء پیتی جاندی اے ( زیادہ تر کافی دا دور چلدا اے )۔ میں یاں اک دو ساتھی کالی کافی پسند کردے نیں۔ فیر بات چلدی اے تے روٹی دا دور وی چلدا اے۔ ایتھے ولایئتی روٹی ملدی اے تے کدی کدی دیسی مکئی دی روٹی تے ساگ ( سرہوں دا ) ۔ باتاں فیر پیندیاں نیں۔ فیر فوٹو سیشن ہوندا اے تے اوس توں بعد اسیں کرموں کرمی کرن کرن لگ پینے آں۔ اسیں اک واری فیر شہر دا رولا رپا اپنی کنڈ تے چکن لئی تیار ہو جانے آں۔

پچھلے پنج چھ سالاں چ میں ایس پنڈ پکھڑے آلی دا کجھ سواریا گیا کم نہیں ویکھیا۔ سگوں وگڑیا ای نظریں پیا اے۔ اوہو ای ٹوئے ٹبے ، اوکھیاں راہواں، ٹٹ بھج، اوہو ای غریبی دا ناس، تھوڑے جیہے نویں بنے مکان، سوئے دا اوہ ای بو والا کالا پانی تے اوتھے دھپدے گونگلو جیہڑے شہر چ آ کے نہاتے دھوتے روپ چ ساڈیاں ہانڈیاں پکدے نین۔ ایتھے ای اک پاسے ، نال ای میرے وڈ وڈیریاں دا پنڈ وی اے جس نوں اک دن ساڈے بابے نے اپنی زمین ہون دے باوجود صرف ایس لئی چھڈ دتا سی جے اوتھے اوہدی تے اوہدے پریوار دی عزت، آن تے انکھ محفوط نہیں سی رہی۔ ( کیا ایسی کسے گل توں بھویئں چھڈنا بن دا اے ؟ ) شیت ۔ ایتھوں لنگھدیاں ہمیش مینوں ایس سوال نے پریشان ای کیتا اے۔ بعد اچ میں ایس کچھ پروں اپنے وڈیاں نوں بڑ بڑ کدیاں وی ویکھیا اے۔ نہ اپا اہوناں کول سی نہ ای ساڈی جئی نوی پود کول۔ ۔ اسیں تے اصلوں ای بزدل نکلے جے۔ اساں پرت کے ایدھر جھاتی وی نہ ماری۔ سڑکوں پار اک نوے پنڈ آ وسے تے فیر ایہہ وی چھڈ دتا۔ اک ڈھارا جیہڑا اوتھے ہے سی اوہنوں وی تیاگ دتا۔ اج کل اسیں ( ایہدے اچ میرے جہیئے اک دو ای بندے نیں ) شہر اچ رہندیاں اپنے پنڈ ول ( پہلے تے دوجے دونہاں ول ) مونہہ کر کے ہاواں بھر لینے آں۔ ایہہ سنت وی شیت اسیں چھیتی ای ترک کرن آلے آں۔

میں جدوں وی ایس پاسے آیا واں بھانویں کسے پج وی، اک گل مینوں ضرور جاپی اے جے ہر واری آل دوالے دی زمین ( واہی بیجی والی ) پہلاں نالوں گھٹ لگی۔ جتھے شٹالا، کماد، کنک ، جھونا ، لوکی، ٹینڈے ، کریلے، بھنڈی تے دھنیا ٹماٹر پیاز بیجیا جاندا سی اوتھے کنکریٹ آ گیا نظر اوندا سی۔ اک میڈیکل کالج وی ایدھر بن گیا اے۔ ایہہ وی بندے دی لوڑ اے پر کیہہ اوہنے کھانا پینا بند کر دتا اے ؟ سبزی ترکاری کتھے گئی ۔ مینوں یاد اے میں جدوں شہر چ نویں دسویں چ پڑھدا مبارک شاہ روڈ توں ہو کے فضل فروٹ مارکیٹ کولوں لنگھدا ساں تے اوتھے اجیہے جئے کھپے ہندے سن جتھے گوبھی اگی ہندی سی۔ میں کئی کئی واری گوبھی دا چھوٹا پھل کھو کے اک ہتھ چ بستہ پھڑ کے تے دوجے نال کچی گوبھی جیہڑی بڑی سوادی ہوندی سی کھاندا جاندا ساں۔

گل مینوں دیر نال سمجھ اوندی اے پر آ جاندی اے جے ٹماٹر، لہسن ادرک تے ہرے چھولے اج کل اینے مہنگے کیوں نیں۔ گوانڈھی ملک نے جدوں اج کل ہی اپنے ٹماٹر ساڈے تے بند کیتے تے ایہہ اک دم دو سو روپے کلو کیویں ہو گئے۔ جدوں ٹماٹر سواتوں اون لگ پئے تے پیاز ہور دور دراڈے دیاں منڈیاں توں آوے تے انج تے ہوئے گا۔ کہن نوں اسیں زرعی ملک آں تے زمین نال جڑے لوک ای ایتھے بھکھے مر رہے نیں۔

کدی نہرو آکھدا سی، میں اینے پاجامے نہیں بدل دا جنیاں نالدے دیس وچ وزارتاں بدل دیاں نیں۔ ایتھے سیاستدان آئے، فوجی آئے، نہیں بدلیا تے سماج نہیں بدلیا۔ اوہو ای چولا، اوہو ای تنگی ترشی باں باں چیں چیں۔ ایتھے رکھ نہیں رہے۔ رڑا رہ گیا اے۔ چھاں نہیں رہی، صرف پنڈے نوں لوھندی دھپ رہ گئی اے۔ بدل مونہہ موڑ گئے نیں۔ دریاواں دا پانی سک گیا اے۔ دھرت دا کاما ماریا گیا اے۔ بھک نال اوہدا مونہہ اڈیا دا اڈیا رہ گیا اے۔

نعرے، درنے، اڈیک ( چنگے دناں دی ) ، اسیں اڈیاں چک چک ویکھنے آں۔ اکھاں چ ککرے پئے گئے نیں۔ سانوں اندھراتے آ لیا اے۔

گل کتھوں شروع ہوئی سی تے کتھے تیک اپڑ گئی اے۔ اسیں بڈیڈرے ہوئے اک دوجے نوں ویکھ ویکھ کے ڈردے آں۔ کیہہ اسیں بوت، چڑیلاں یا دیو آں۔ منش کتھے ٹر گئے نیں۔ ہن اسیں اپنیاں چھتاں تے ( جے ایہہ سر تے رہ گیاں تے ) آلو بیجاں گے ؟

میں فیر گواچ گیا واں۔ میری سرت فیر ماری گئی اے۔ گل دا سرا میرے ہتھں فیر نکل گیا جے۔ اک واری فیر گل مینوں سمجھ نہیں آ رہی۔ چیزاں نوں سمجھن دا ول مینوں اجے وی نہیں آیا۔ حالانکہ بگے آ گئے نیں۔